چكيده فارسي :
آلياژهاي برنج به دليل برخورداري از خواصي مانند مقاومت به خوردگي بالا و هدايت حرارتي و الكتريكي عالي و همچنين قابليت ماشين كاري مناسب، كاربرد گسترده اي در صنعت دارند. قابليت ماشين كاري برنج به ويژه با اضافه كردن سرب بهبود مي يابد. با اين وجود كاهش ميزان استفاده از سرب از نقطه نظر اثرات مخرب آن بر محيط زيست و انسان امري ضروري است. در اين مقاله اثر جايگزين كردن سرب (به عنوان يك عنصر سمي در برنج هاي رايج) با قلع، مورد بررسي قرار گرفته است. بدين منظور دو آلياژ برنج با مقدار تقريبي مس 59 درصد وزني تحت شرايط آزمايشگاهي توليد شدند، در ادامه تركيب شيميايي آن ها تعيين شده و ريز ساختار توسط ميكروسكوپ نوري مشخص گرديد. همچنين آزمون سختي، قابليت ماشين كاري و نتايج آزمون فشار نيز مورد بررسي قرار گرفتند. نتايج بدست آمده حاكي از آن بود مقادير بالاي قلع باعث ايجاد ساختار يوتكتوئيد و فاز سخت g شده و از اين طريق سختي را به حداكثر رسانده و مدول الاستيسيته و تنش حداكثر را نسبت به آلياژ حاوي سرب تا حد زيادي افزايش مي دهد. در فرايند ماشين كاري نيز براده هاي حاصل از تراش برنج هاي سرب شكل تكه اي داشته و براده هاي ريز مارپيچي نيز حين ماشين كاري برنج هاي قلع دار ايجاد شدند.
