تاثير شرايط رشد ريز نمونه و تنظيم كننده‌هاي رشد بر القاءكالوس گياه سيب‌زميني (Solanum tuberosum L.)

The Effect of Growing Conditions Explants and Growth Regulators on Callus Induction Potato Plant (Solanum tuberosum L.)

امروزه تكنيك‌هاي كشت بافت گياهي به عنوان ابزار مفيدي براي ايجاد تنوع ژنتيكي به منظور بهنژادي محصولات كشاورزي و همچنين توليد گياهان عاري از ويروس به كار مي‌روند. هدف از اين پژوهش ارائه يك روش مؤثر بر كالوس‌زايي و باززايي در گياه سيب‌زميني مي‌باشد. اين تحقيق به صورت آزمايش فاكتوريل در قالب طرح پايه كاملاً تصادفي با 3 تكرار اجرا شد. در اين تحقيق به‌منظور ايجاد كالوس، ريزنمونه‌هاي مختلف (ساقه، برگ و غده) سه رقم سيب‌زميني (سانته، آگريا و مارفونا) روي محيط كشت MS حاوي غلظت‌هاي مختلف 2-4,D، NAA، IAA، IBA و پيكلورام به تنهايي و به همراه كينتين و BAP قرار داده شدند. محيط كشت MS حاوي 2 ميلي‌گرم در ليتر 2-4,D با غلظت‌هاي مختلف كينتين به‌عنوان بهترين محيط‌هاي كشت كالوس‌زايي انتخاب شدند. واكنش سه رقم سيب‌زميني به محيط كشت القاء كالوس متفاوت بود بدين صورت كه رقم مارفونا بيشترين و رقم سانته كمترين ميزان كالوس‌زايي را در كليه محيط‌هاي كشت القاء كالوس داشتند. كالوس‌ها به‌طور مطلوب روي محيط كشت MS حاوي 3 ميلي‌گرم در ليتر 2-4,D و 5/0 ميلي‌گرم در ليتر اسيد جيبرليك باززا و در محيط حاوي 2 ميلي‌گرم در ليتر IBA ريشه‌دار شدند.

Plant tissue culture techniques are a useful tool to increase the genetic diversity, crop production and production of plants virus free. The purpose of this study was reached to a useful method for callus induction and regeneration in potato plant. The experiment was set up based on factorial experiment and completely randomized design (CRD) with 3 replications. In this study, in order to induce callus, different explants (stem, leaf and tuber) of three potato (Sante, Agria and Marfona) were placed on MS medium containing various concentrations of 2,4-D, NAA, IAA and pikloram alone or combined with kinetin and BAP. MS medium containing 2 mg L-1 2,4-D with different concentrations of kinetin was selected as the best callus-inducing medium. Response of three cultivars potato to medium callus induction was different so that the Marfona highest and Sante lowest callus induction were in all callus induction media. The calluses were regenerated in media containing 3 mg L-1 BAP combined with 0.5 mg L-1 GA3. Regenerated shoot were transferred to root-inducing media containing 2 mg L-1 IBA and, plantlets with roots were transferred to pots containing sterilized soil four weeks after culture.