انسجام پيوندي و كاربست آن در ابيات توصيف گرگ بحتري

بيشتر منتقدان ادبي، شعر كلاسيك عربي را خالي از انسجام و وحدت اندام وار مي دانند و بر اين عقيده اند كه چكامه هاي بلند عربي از انسجام لازم برخوردار نيست و سازمان نيكو و منظمي ندارد؛ اما عدم پيوستگي در كليت قصيده بيان گر عدم انسجام در بخش هاي مختلف آن نيست. بدين معنا كه اگر قصيده اي به چهار بخش تقسيم شود شايد ميان بخش هاي مختلف آن وحدتي نباشد؛ اما ميان ابيات هركدام از اين بخش ها انسجام و هارموني خاصي برقرار است. پژوهش حاضر با هدف تبيين انسجام ميان بخش هاي دروني قصيدۀ كلاسيك عربي نگارش يافته است. ازاين‌رو ابيات توصيف گرگ بحتري، شاعر نامدار دورۀ عباسي، را به روش توصيفي تحليلي و بر اساس بخشي از نظريۀ انسجام مايكل هليدي، معروف به انسجام پيوندي، نقد و تحليل نموده ايم تا به كاربست اين نظريه در اشعار توصيفي عربي به‌عنوان بخشي از چكامه هاي بلند عربي دست يابيم. شاعر در اين ابيات به صورت منسجم و زيبا به توصيف نبرد خود با گرگ پرداخته و از ادوات ربطي به گونه هاي مختلف جهت انسجام بخشي به ابيات بهره جسته است. برآيند پژوهش نشان مي دهد كه بحتري با بهره گيري از عوامل انسجام پيوندي توانسته شعري منسجم بسرايد كه اجزاي آن از آغاز تا پايان به هم مرتبط است و اين پيوند و انسجام از رهگذر به كارگيري به جا و منطقي اين ادوات به دست آمده است. در مجموع ادوات اضافي نظير واو عطف و همچنين ادوات زماني نظير فاء نقش بزرگي در انسجام بخشي به اين ابيات دارند.