عنوان مقاله :
مطالعه اثرات تغييرات فشار متوالي بر خواص پتروفيزيكي سنگ مخازن كربناته
پديد آورندگان :
سليمي دلشاد ، ياسر دانشگاه تهران، پرديس دانشكده هاي فني - دانشكده مهندسي معدن , مرادزاده ، علي دانشگاه تهران، پرديس دانشكده هاي فني - دانشكده مهندسي معدن , كاظم زاده ، عزت اله پژوهشگاه صنعت نفت، پرديس صنايع بالادستي نفت , مجدي ، عباس دانشگاه تهران، پرديس دانشكده هاي فني - دانشكده مهندسي معدن
كليدواژه :
سنگ مخزن كربناته , طبقه بندي آرچي , بارگذاري سيكليك , تخلخل , تراوايي , تصاوير سيتي اسكن.
چكيده فارسي :
امروزه صنعت نفت بسيار متكي به تعيين دقيق خصوصيات سنگ مخزن است كه اين مهم مي تواند سبب كاهش هزينه ها و ريسك برنامه ريزي توليد شود. سنگ مخزن همواره با افت فشار منفذي ناشي از توليد متراكم ميشود كه اين امر سبب افزايش تنش مؤثر، فشردگي مخزن و تغييرات در خواص مخزني ميگردد. از آنجاييكه اين تغييرات فشار مي تواند بر خواص پتروفيزيكي اثرگذار باشد، در اين مطالعه، چندين نمونه سنگ مخزن كربناته با بافت و نوع تخلخل متفاوت براساس تصاوير سيتي اسكن و طبقه بندي آرچي تحت بارهاي متوالي و كوتاه مدت، از 600 تا 6000 پوند بر اينچ مربع قرارگرفته اند و خصوصيات پتروفيزيكي و تراكمي آنها شامل حجم فضاي منفذي، نفوذپذيري و تراكمپذيري توسط دستگاه CMS-300 مورد مطالعه قرار گرفته است. همچنين بررسي ساختاري و ناهمگني نمونه مغزه ها توسط تصاوير سيتي اسكن مورد آناليز قرار گرفته اند. در واقع به كمك اين پژوهش شناسايي اندازه اثر پسماند بر روي نمونه سنگ مخزن در اثر افزايش و كاهش فشار، طي اعمال بار سيكليك مقدور خواهد بود. نتايج حاصل نشان دادند كه در اثر بارگذاري تغييرات حجم فضاي منفذي و نفوذپذيري روند كاهشي از خود نشان مي دهند، بطوريكه كاهش نفوذپذيري چندين برابر كاهش حجم منفذي است. همچنين اين كاهش حجم فضاي منفذي در نمونه هاي داراي تخلخل حفره اي با شدت كمتري است كه اثر همگني و نوع تخلخل بر ميزان پديده پسماند را نشان مي دهد. همچنين نتايج بهدست آمده از چگونگي رفتار سنگ مخزن تحت تنشهاي مختلف در اين مطالعه، مي تواند الگوي مناسب براي مطالعات مربوط به تزريق گاز به منظور ازدياد برداشت و همچنين متناسب با اهداف مرتبط ديگر نظير ذخيرهسازي گاز طبيعي را فراهم آورد.
عنوان نشريه :
زمين شناسي نفت ايران