قرآن و نظام اخلاقي آن

هدف اين پژوهش اولا‍ً بيان ادله ضرورت طراحي نظام اخلاقي قرآن و ثانياً پيشنهاد يك نظام جديد براي آموزه‌هاي اخلاقي قرآن در ساختاري نظام‌مند و جامع است. بدين منظور، با توجه به آثار و نتايج نظام‌مندي آيات اخلاقي قرآن، در اين پژوهه با استفاده از روش توصيفي‌ـ‌تحليلي، به ادله هجده‌گانه براي اثبات ضرورت طراحي نظام اخلاقي قرآن استناد مي‌شود. بر اين اساس، از يك سو، صفات خدا و ويژگي‌هاي اسلام آورده مي‌شود كه مقتضي طراحي نظام اخلاقي است؛ و از سوي ديگر، تأثيرات و فوايدي ذكر مي‌شود كه در طراحي يك نظام اخلاقي براي خود قرآن، اخلاق، انسان و حيات فردي و اجتماعي او به بار مي‌آيد. طراحي يك نظام به معناي سيستم، كمبودهاي پژوهشي در اين زمينه را نيز جبران مي‌كند. در ادامه با معرفي نظام‌هاي مختلفِ مبتني بر نظامِ «لفظي»، «معنايي»، «صفات»، «روابط» و «مراحل» اخلاق و نيز نظام مبتني بر «سيستم» ـ كه هر كدام به شكلي به نظام‌مند كردن آموزه‌هاي اخلاقي پرداخته‌اند ـ مدلي جديد و كلان‌نگر براي نظام اخلاقي قرآن پيشنهاد مي‌شود. برآيند اين تحقيق، ارائۀ يك ساختار هرمي‌شكل و چهاربعدي از نظام اخلاقي قرآن است.