اثربخشي آموزش خطاهاي شناختي به شيوه‌ي فلسفه براي كودكان و نوجوانان بر خطاهاي شناختي، تندرستي و ميزان قند خون كودكان و نوجوانان مبتلا به ديابت نوع يك

EFFECTIVENESS OF INSTRUCT COGNITIVE ERRORS IN THE WAY OF PHILOSOPHY FOR CHILDREN an‎d ADOLESCENTS, IN COGNITIVE ERRORS, WELL-BEING an‎d BLOOD SUGAR LEVELS OF CHILDREN an‎d ADOLESCENTS WITH TYPE I DIABETES

مقدمه: ديابت نوع يك، بيماري مزمني است كه كودكان و نوجوانان با وجود داشتن اطلاعات كافي در مورد انواع مراقبت‌ها از خود (تغذيه، زدن انسولين، ورزش و ...) توان مراقبت مناسب از خود را ندارند. مراقبت نكردن از خود مانند هر رفتاري مي‌تواند متأثر از شيوه‌ي تفكر باشد و شيوه‌ي آموزش فلسفه مي‌تواند آموزشي مناسب براي تغيير تفكر باشد. هدف از انجام پژوهش حاضر تعيين اثربخشي آموزش خطاهاي شناختي به شيوه‌ي آموزش فلسفه براي كودكان و نوجوانان بر افزايش تندرستي و كاهش خطاهاي شناختي و ميزان قندخون كودكان و نوجوانان داراي ديابت نوع يك است. روش: پژوهش حاضر، نيمه‌آزمايشي از نوع پيش آزمون، پس آزمون با گروه كنترل (ليست انتظار) است. نمونه‌ي پژهش حاضر شامل 22 نفراز كودكان و نوجوانان انجمن ديابت ايران بودند كه به مقياس‌هاي خطاهاي شناختي كودكان و نوجوانان كويين و همكاران (CDS)، پرسشنامه تندرستي (WHO-5) وميزان قند خون (A1C) پاسخ دادند. براي آزمون فرضيه از آزمون تحليل كوواريانس چندمتغيري (MANCOVA) استفاده شد. نتايج: نتايج آزمون تحليل كواريانس معنادار بود. به‌دنبال آن تفاوت خطاهاي شناختي (F (17,1) =9/01, P=0/008) و تندرستي (F (17,1) =7/4, P=0/01) در دو گروه معنادار بود ولي ميزان قند خون (F= (17,1) =0/01, P=0/8) معنادار نگرديد. نتيجه‌گيري: آموزش خطاهاي شناختي به شيوه‌ي فلسفه براي كودكان و نوجوانان باعث رشد استدلال، تفكر منطقي كودكان و نوجوانان مي‌شود و به آنها كمك مي‌كند تا در شرايط ناكامي، استرس و اضطراب از خود مراقبت كنند و تندرستي هيجاني‌شان بهبود يابد. اگرچه به‌نظر مي‌رسد براي تأثير روي قند خون، مدت زمان بيشتري لازم است.

Background: Type 1 diabetes is a chronic disease that children and adolescents do not have the ability to care for themselves, despite having enough information about their self-care (nutrition, insulin, exercise, etc.). Selfcare, such as any behavior, can be influenced by the way of thinking, and the philosophy teaching method can be a suitable educational tool for changing thinking. The purpose of this study was to determine the effectiveness of teaching cognitive errors by philosophy for children on increasing the Well-being and reducing the cognitive errors and the level of glucose in children and adolescents with type 1 diabetes. Methods: The research method was quasi-experiment with pre-test post-test control group (waiting list) design. The sample included 22 children and adolescents of the Iranian Diabetes Association who responded to the cognitive errors scale of children and adolescents Quinn et al., Well-being Questionnaire (WHO-5) and blood glucose (A1C). To test the hypotheses, MANCOVA was used. Results: The result of MANCOVA was significant. Subsequently, there were significant differences between cognitive errors (F (17,1) =9/01, P=0/008) and Well-being (F (17,1) =7/4, P=0/01) between two groups, but the level of blood glucose (F= (17,1) =0/01, P=0/8) was not significant. Conclusion: Learning cognitive errors in the philosophy for children and adolescents leads to the growth of reasoning, the rational thinking of children and adolescents, and helps them to take care of themselves in conditions of failure, stress and anxiety, and improves their emotional well-being. However, it seems that it takes longer to effect on blood glucose.