مطالعه كيفي نگرش و ادراكات زنان از بدن با تأكيد بر جراحي‌هاي زيبايي

بدن، تنها هستي زيست شناختي و رواني نيست؛ بلكه پديده اي است كه به‌صورت اجتماعي برساخت مي شود؛ بنابراين، امروزه با شكل گيري جامعه مصرفي، گسترش رسانه ها و بازتابي‌شدن هويت، افراد به ساخت بدن خود مبادرت مي كنند. هدف پژوهش، مطالعه ادراك زنان از تصور بدني است و روش پژوهش، كيفي و از نوع نظريه پردازي داده محور است. تكنيك گردآوري داده ها، مصاحبه عميق نيمه ساخت يافته بود و با 18 نفر از زنان جوان شهر تهران صورت گرفت كه تجربه جراحي زيبايي داشتند. نمونه ها براساس نمونه گيري نظري و حصول اشباع نظري انتخاب شدند. روش تحليل داده ها نيز كدگذاري به روش گليزر و اشتروس بود كه از سه مرحله كدگذاري باز، محوري و گزينشي استفاده شد. نتيجه فرايند كدگذاري 167 مفهوم و 16 مقوله اصلي، 25 زير مقوله و يك مقوله هسته بود كه نتايج در الگوي پارادايمي ارائه شد. نتايج نشان داد ادراك زناني كه دست به جراحي هاي زيبايي مي زنند از بدن خويش چندان مثبت نيست و از بدن خود به‌عنوان سرمايه، نقاب و هويت مستقل و جايگاه كسب لذت و آرامش استفاده مي كنند. عوامل مؤثر بر اين ادراك نيز شناسايي شدند كه مواردي مانند غلبه هنجارهاي مردانه در جامعه، ديدگاه ظاهرگرايانه نسبت به زنان، جامعه‌پذيري جنسيتي، خودكمتربيني زنان، پايگاه پايين زنان و رسانه هاي جمعي را شامل مي‌شدند. پيامدهاي اين نوع ادراك نيز رواج فرهنگ چشم‌وهم‌چشمي، غلبه فرهنگ بيگانه، رواج فرهنگ مصرف گرايي است.