جامعه‌شناسي احساسات مذهبي در زندگي روزمره (مورد مطالعه: دانشجويان دانشگاه تهران)

پويائي زندگي ديني در جامعۀ ايراني، توجه‌كردن به احساسات مذهبي را ضروري مي‌كند. تاكنون در بحث‌هاي جامعه‌شناسي دين، به بعد احساسي آن توجه كافي نشده است. پژوهش حاضر كه با استفاده از رويكرد كيفي و انجام مصاحبۀ عميق با 12 نفر از دانشجويان عضو تشكل بسيج اسلامي و نهاد رهبري در دانشگاه تهران انجام شده است، با رويكردي جامعه‌شناختي به‌طور خاص احساسات ديني را در اين گروه از دانشجويان تفسير مي‎‌كند. احساسات ديني با توجه به مفهوم رژيم احساسيِ برگرفته از كار ريس و وودهد (2010) بررسي مي‌شوند كه در آن روابط ديالكتيكي بين فرد، جامعه و نمادها اهميت دارد. از ارتباط‌هاي ديالكتيكي ميان اين سه عنصر، در حالت داشتن يا نداشتن تعادل، در كل 12 فرايند شكل مي‌گيرد. نتايج پژوهش نشان مي‌دهند رژيم احساسي دانشجويان مطالعه‌شده، به‌سمت فرايندي تمايل دارد كه در اين پژوهش «سوژه‌سازي حاد» ناميده شده است؛ يعني ممكن است يك نماد مذهبي همچون عاملي قدرتمند و نه پديده‌اي ساختۀ دست بشر، در ذهن كنشگر نقش بندد و او را به واكنش شديد احساسي ترغيب كند. افراد شركت‌كننده در اين مطالعه، در رابطه با سه گونۀ متفاوت نمادهاي ديني، يعني نمادهاي انساني (جاندار)، غيرانساني (بي‌جان) و نيمه‌انساني (نيمه‌جاندار)، احساسات شديد ديني را تجربه مي‌كنند. درانتها الگوي رژيم احساسي ذكرشده، نقد و بررسي مي‌شود.