سنخ‌‌شناسي تصوير از مرگ و فرايندهاي رويارويي با آن؛ مورد مطالعه: شهروندان گيلاني

مرگ امري پيچيده است و افراد از فهم محتواي آن عاجزند. يكي از دلايل مرگ‌‌‌هراسي، ناشناخته‌بودن و ابهام آن است. هدف اين مقاله سنخ‌‌شناسي و فهم پديدۀ مرگ بين مردم استان گيلان است و در آن، با تكيه بر روش‌‌ كيفي و نمونه‌‌گيري هدفمند از مصاحبه‌‌هاي نيمه‌‌سازمان‌‌يافته و فردي با 50 نفر از شهروندان استان گيلان استفاده شده است؛ سپس تحليل مصاحبه‌‌ها به شيوۀ نظريۀ زمينه‌‌اي انجام شد. برمبناي يافته‌‌هاي پژوهش بيشتر مصاحبه‌‌شوندگان به جهان پس از مرگ باور داشتند؛ اما برخي روايت ديني و گروهي روايت اخلاقي از مرگ داشتند. از‌‌لحاظ ايماژ يا تصوير از مرگ نيز آنها به چهار گونه تقسيم شدند: آخرت‌‌انديش، فناانديش، ابهام‌‌انديش و انطباق‌‌انديش. دربارۀ دلايل مرگ‌هراسي نيز برخي مصاحبه‌شوندگان در گونۀ سازگارند و از مرگ هراسي ندارند؛ اما بعضي به دلايل پيامدي، برخي به ‌دلايل جدايي و گسست از اين دنيا و گروهي ديگر به‌دليل نداشتن شناخت و ابهامات ناشي از مرگ دستخوش مرگ‌هراسي‌اند. مفهوم مركزي دلايل مرگ‌هراسي‌‌ در اين پژوهش، «نيستي و ناشناختني‌بودن مرگ» است.