تبيين عوامل مؤثر بر ناكامي دولت در افغانستان پساطالبان در رهنمود نظريه مجموعه امنيتي منطقه‌اي

پژوهش حاضر، درصدد بررسي زمينه‌ها و عوامل تأثيرگذار در شكل‌گيري دولت ناكام و ورشكسته در افغانستان پساطالبان است. بخشي بزرگ از ناهنجاري‌ها و نابساماني‌هاي سياسي و اجتماعي در اين كشور با ضعف و ناتواني دولت نسبتي وثيق پيدامي‌كند. شواهد تاريخي نشان‌داده‌اند كه دولت در افغانستان به‌صورت پيوسته از اِعمال حاكميت تجربي، عاجز بوده و از ارائه خدمات و كالاي اساسي ازقبيل «امنيت، عدالت و رفاه»، ناتوان و ضعيف، ظاهر شده‌است؛ دولت‌هاي به‌وجودآمده پس از 11سپتامبر نيز از اين امر مستثني نبوده و سياست‌هاي حمايتي جامعه بين‌المللي نيز نتوانسته‌است، گسستي در شكنندگي و ضعف دولت در اين كشور به وجودآورد؛ بدين‌سان، پرداختن به اين مسئله، داراي اهميت و ضرورتي اساسي است. پرسش اصلي اينكه «چه عواملي در ناكامي و ضعف دولت در افغانستان پساطالبان مؤثر بوده‌اند؟»؛  فرضيه مقاله، اين است: سطح بالاي خشونت سياسي، سطح پايين انسجام اجتماعي ـ سياسي، كشمكش عمده سياسي در ايدئولوژي سازمان‌دهنده دولت، فقدان مشروعيت و ضعف عقيده (ايده) دولت از مهم‌ترين عواملي است كه دولت‌هاي پساطالبان را در انتهاي طيف دولت‌هاي ناكام و پيشامدرن قرارداده‌است.روش تحقيق: مسئله ياد‌شده در چارچوب نظريه مجموعه امنيتي با روش توصيفي ـ تحليلي واكاوي‌شده‌است. يافته‌هاي مقاله از شكل‌گيري نوعي دولت ورشكسته نشان‌دارند كه موجب رشد ناهنجاري‌ها و نابساماني‌هاي سياسي و اجتماعي در اين كشور شده‌اند.