بررسي تطبيقي ناآرامي‌هاي يمن و ليبي: نقش دولت‌هاي ضعيف

موج ناآرامي هاي عربي كه در اوايل سال 2011، تمامي كشورهاي عرب را به‌استثناي قطر و امارات متحده عربي در خاورميانه و شمال آفريقا متأثر‌كرد، بر نقش آفريني بازيگران درگير در اين واقعه در سطح بين الملل، بسيار تأثيرداشته‌است؛ دراين‌راستا بازيگران يادشده را مي توان برحسب عملكرد آنها و نتايج حاصل به چهار دسته تقسيم‌كرد:الف-آن بخش از كشورهاي عرب نظير «عربستان، اردن و مراكش» كه توانستند بر موج ناآرامي در داخل سوار شوند و گاه در خارج از مرزهاي مربوط، ناآرامي هاي يادشده را دستاويزي براي ارتقاي منافع ملي خود قراردهند.ب-كشورهاي تونس و مصر كه شاهد انقلابي ظاهري و به‌عبارت‌بهتر، نوعي اصقلاب (انقلاب اصلاحاتي) بودند به‌طوري‌كه بقاياي نظام سياسي پيشين در شكل دولت پنهان به مقابله با جريان انقلاب برخاستند و سپس به‌واسطه كودتا يا نظام انتخابات به‌قدرت‌بازگشتند.ج-كشورهاي بحرين و سوريه كه از منظر حكومت اقليت بر اكثريت و دخالت نيروهاي خارجي بر روند مطالبات قانوني و دموكراتيك مردم، داراي شباهت بودند.د-درنهايت، ناآرامي هاي يمن و ليبي به دليل «بروز جنگ داخلي، به خشونت گراييدن مطالبات مردمي، فعاليت جريان هاي اسلامي افراط گرا و ... »، تبديل وضعيت نظام سياسي حاكم در اين كشورها به دولت فروپاشيده را سبب‌شده‌است.مقاله حاضر با فرض فقدان همبستگي دولت جامعه در يمن و ليبي، طي دوره پيش از بروز ناآرامي هاي سال 2011 سعي‌دارد با استفاده از نظريه دولت در جامعه شناسي تاريخي به‌طورتطبيقي، برخي از عناصر مشترك در پيدايي و هدايت ناآرامي هاي سال 2011 را در كشورهاي يادشده بررسي‌كند.