نقد و بررسي نظريۀ ادبيات غنايي در ايران (با تكيه بر ادبيات پيش از اسلام)

شعر غنايي از مهم ترين انواع ادبي در تاريخ نقد ادبي است. در تاريخ ادبيات هر سرزميني، اشعاري وجود دارد كه به همراهي موسيقي و يا براي همراهي با آن سروده مي شده و از سوي ديگر، اشعاري ساده، عاطفي و موسيقايي وجود دارد كه از دل جامعۀ عوام به وجود آمده و منشأ اشعار غنايي رسمي شده است. محققان ايراني تحت تأثير تعريف رمانتيك شعر غنايي، اغلب اين نوع شعر را اشعاري دانسته اند كه بيانگر احساسات و عواطف شخصي است و «من» شخصي گوينده ‌را بازگو مي كند. در اين مقاله كه به شيوۀ سندكاوي نوشته شده است، نگارنده ضمن نقد و بررسي اين ديدگاه، جلوههاي اصيل و بوطيقايي ادبيات غنايي را در ادبيات ايران پيش از اسلام بازگو مي كند. گوسان ها، نوازندگان دوره‌گردي بودند كه اشعاري را به همراهي موسيقي براي پادشاه و مردم روايت مي كردند. از سوي ديگر، گونه هاي ادبي نظير خسرواني ها و فهلويات اشعاري ذاتاً غنايي هستند كه منشأ آن تودۀ مردم است.