تحليل سير تخيل نظامي در اسطوره بهرام گور (با توجه به نظريه ژيلبر دوران)

اسطوره از ديدگاه محققان به صورت‌هايي متفاوت تعريف شده و شاخصه‌هايي متعدد براي تعريف و يا تشخيص اسطوره وجود دارد. در اين مقاله تعريف ما از اسطوره بنا بر ديدگاه «ژيلبر دوران» نظريه پرداز معاصرفرانسوي است. اسطوره از نظر ژيلبر دوران، مجموعه اي تركيب شده از نمادها، كهن الگوها و محركه هاست. همچنين از نظر وي رابطهاي ميان تخيل و اسطوره وجود دارد. به اعتقاد اسطوره شناسان، از طرفي انسان ميل به جاودانگي دارد و از طرف ديگر زمان و گذر آن بزرگ ترين ترس انسان هاست. اسطوره براي از ميان برداشتن اين زمان كشنده و رسيدن به جاودانگي، نقشي مهم دارد. اسطوره را مي توان همچون پادزهري عليه زمان و مرگ در نظر گرفت. بنا بر نظر ژيلبر دوران، نيروي تخيل مي تواند آثاري عليه مرگ خلق كند. حكيم نظامي يكي از خيال انگيزترين سرايندگان در عرصه خيال پردازي به شمار مي آيد. داستان بهرام گور نظامي، داستاني سراسر مملو از نمادهاست. در اين جستار با بهره گيري از نظريه ژيلبر دوران و نيز بر اساس طبقه بندي و ساختاري كه ژيلبر دوران از تصاوير زمان (ترس) معرفي كرده، نشان داده شده است كه نظامي توانسته با تخيل قوي خويش و خلق تصاويري بي بديل، از بهرام چهره اي آرماني، مقدس و اسطوره اي بيافريند.