تحليل تأثير نوع بارش بر شبيه‌سازي دبي جريان در حوضه آبخيز تالار و خرّم‌آباد

به‌كارگيري مدلي كه جامعيّت و كارايي بالايي براي شبيه‌سازي فرايندهاي هيدرولوژيكي در حوضه‌هاي مختلف دارد، از اهمّيّت بالايي برخوردار است. در اين مطالعه، كارايي مدل ارزيابي آب‌وخاك در شبيه‌سازي رواناب حاصل از بارش‌هاي مختلف در حوضه آبخيز خرّم‌آباد با مساحت 2467 كيلومتر‌مربع و در حوضه آبخيز تالار با مساحت 2057 كيلومترمربع ارزيابي شد. مقدار بارندگي در حوضه آبخيز خرّم‌آباد 560 و در حوضه آبخيز تالار 612 ميلي‌متر است و هر دو منطقه داراي اقليم نيمه‎مرطوب هستند. نقشه كاربري اراضي، خاك، مدل رقومي ارتفاع و اطّلاعات هواشناسي براي هر دو منطقه تهيّه شد. بعد از روي هم‌گذاري لايه‌هاي مكاني در حوضه خرّم‌آباد 223 و در حوضه تالار 265 واحد پاسخ هيدرولوژيكي تعيين شد. با استفاده از برنامه واسنجي ابزار ارزيابي آب‌وخاك، آناليز حسّاسيّت پارامترها و تعيين مقادير بهينه براي پارامترهاي حسّاس انجام شد. نتايج آناليز حسّاسيّت نشان داد كه پارامتر شماره منحني در هر دو منطقه مطالعاتي از حسّاسيّت بالايي برخوردار است. تعيين مقادير بهينه كارايي مدل با ضرايب آماري NS وR2 مورد ارزيابي قرار گرفت. مقادير اين ضرايب در حوضه خرّم‌آباد به ترتيب برابر با 74/0 و 72/0 و در حوضه تالار برابر با 64/0 و 66/0 به دست آمد. نتايج نشان داد كه نوع بارش منطقه بر روي كارايي مدل تأثير دارد و رواناب حاصل از ذوب برف باعث كاهش كارايي مدل ارزيابي آب‌وخاك مي‌شود. به طور كلّي مدل در هر دو حوضه از كارايي مناسبي برخوردار است و مي‌تواند به منظور مديريت و برنامه‌ريزي حوضه‌هاي آبخيز در اين مناطق مورد استفاده قرار گيرد.