ارزيابي پايداري اكوسيستم با استفاده از روش اتّحاديه بين المللي حفاظت از طبيعت (مطالعه موردي: حوضه آبخيز دروك)

ارزيابي پايداري حوضه آبخيز به روش اتّحاديه بين المللي حفاظت از طبيعت، تكنيكي براي درك و اندازه گيري توسعه پايدار است. اين تكنيك، امكان مقايسه شرايط موجود منطقه را با وضعيّت ايده آل خود، يعني توسعه كامل انساني و يك اكوسيستم سالم و مولّد را فراهم مي‌آورد. اين روش، به صورت هم زمان، پايداري اكوسيستم و پايداري انساني را بررسي مي كند. در پژوهش حاضر، پايداري حوضه آبخيز دروك با استفاده از روش اتّحاديه بين المللي حفاظت از طبيعت، توسّط 7 معيار و 17 شاخص در بخش انساني و 8 معيار و 18 شاخص در بخش اكوسيستم بررسي شد. در اين پژوهش، حوضه آبخيز دروك، به دو بخش با نام هاي آق چشمه و قلعه قافه تقسيم و اندازه گيري ها در هر بخش، به صورت مجزّا انجام شد. معيار آموزش و پرورش، مهارت و فقر در هر دو زيرحوضه در شرايط متوسّط است. با افزايش ميزان اشتغال جوانان، مي توان باعث كاهش ميزان وابستگي و بهبود وضعيّت معيار فقر شد. معيار تأمين و سلامت موادّ غذايي در هر دو زيرحوضه قابل قبول است. معيار عدالت و برابري در شرايط ضعيف و قابل قبول به ترتيب در زيرحوضه هاي آق چشمه و قلعه قافه است. امتياز نهايي زيرحوضه قلعه قافه برابر با 44 و امتياز نهايي زيرحوضه آق چشمه، 61 است. به طور كلّي، امتياز هر دو زيرحوضه، نشان مي دهد زيرحوضه ها از نظر پايداري در محدوده متوسّط قرار دارند؛ همچنين، امتياز نهايي حوضه آبخيز دروك، برابر با 52 است كه در محدوده وضعيّت متوسّط است. بررسي شاخص ها نشان داد، حوضه مورد نظر از لحاظ وضعيّت كاربري و فرسايش نسبت به ساير شاخص ها در وضعيّت بسيار نامناسبي قرار دارد و اين شاخص، بيشترين تأثير منفي را در حوضه مورد نظر دارد.