ارزيابي اهمّيت - عملكرد ابعاد و شاخص‌هاي مديريت يكپارچه گردشگري در سواحل استان مازندران

در ۳۳۷ كيلومتر خطّ ساحلي استان مازندران، انواع فعّاليّت هاي اقتصادي اجتماعي كشاورزي، شيلات، گمرك، سكونت، تفريحي و غيره رونق دارد. رقابت و تعارض موجود ميان اين ذي نفعان، براي بهره برداري بيشتر از ساحل، موجب بروز نابساماني هاي گسترده شده و در بسياري از مناطق، زمين هاي ساحلي، تصرّف شده و توسعه گردشگري ساحلي كه از پتانسيل هاي مهمّ رونق كسب‌وكارهاي كوچك و محلّي است، در حاشيه قرار گرفته است. ازاين رو در پژوهش حاضر، براي توسعه پايدار گردشگري ساحلي، بر رويكرد «مديريت يكپارچه» تأكيد شده است و با كمك مدل تحليلي مستخرج از بررسي ادبيات، ۱۳ بُعد و ۴۸ شاخص براي مديريت يكپارچه گردشگري ساحلي ارائه شده است. با ۴۰۶ پرسش نامه (پس از بررسي روايي و پايايي آن) كه چهار گروه ذي نفع مردمي، خصوصي، دولتي و عمومي (در تابستان و پاييز ۱۳۹۷)، آن را كامل كرده بودند، داده هاي اهمّيت و عملكرد هريك از شاخص هاي مديريت يكپارچه گردشگري ساحلي با استفاده از نرم افزار اِس.پي.اِس.اِس. (محاسبه مقادير ميانگين اهمّيت و عملكرد، آزمون تي با دو نمونه جفتي و ترسيم ماتريس اهمّيت عملكرد)، ارزيابي شد. تحليل داده ها طي سه مرحله نشان داد كه باوجود اهمّيت بالاي همه ابعاد و شاخص هاي بررسي‌شده، شكاف اهمّيت عملكرد در همه آن ها ديده مي شود؛ بدين معني كه مقادير ميانگين عملكردها كمتر از ميانگين اهمّيت ابعاد است. باوجود اين، براساس ماتريس اهمّيت – عملكرد، بُعد «يكپارچگي برنامه اي – سياستي» در ربع اوّل، يعني حفظ وضعيّت موجود‌ جاي گرفته است. ابعاد «مشاركت ذي‌نفعان»، «هدايت و رهبري»، «روابط سازماني»، «منابع انساني»، «منابع مالي»، «نگرش سازماني»، در ربع بسيار مهمّ كانون توجّه قرار دارند (ربعي كه توجّه مسئولان توسعه گردشگري ساحلي استان مازندران را به بهبود وضعيّت كنوني ابعادي جذب مي كند كه باوجود ميانگين اهمّيت بالا، عملكرد فعلي آن ها ازسوي گروه هاي ذي نفع ضعيف ارزيابي شده است) و ساير ابعاد مديريت يكپارچه گردشگري استان مازندران در دو ربع سوم و چهارم قرار گرفته اند.