تحليل فضايي آسيب‌پذيري زيست‌اقليمي شهر كرمانشاه در مواجهه با مخاطره اقليمي موج گرم

رخدادهاي حدياقليمي امروزه به‌مثابه يكي از تظاهرات اصلي تغيير اقليم، بهمخاطرات مهمّ اقليمي تبديل شده اند. هدف اساسي پژوهش پيش رو، تحليل فضايي آسيب‌پذيري شهر كرمانشاه در زمان رخداد امواج گرم است. در اين راستا، امواج گرم از داده هاي ايستگاه سينوپتيك شهر كرمانشاه براي دوره 20152000 استخراج شد و از ميان آن ها موج گرم 7 تا 13 جولاي 2015 انتخاب شد. دماي سطح زمين شهر كرمانشاه با اعمال الگوريتم تك كانال روي باندهاي گرمايي سنجنده حرارتي لندست 8 براي روز 9 جولاي 2015، استخراج و با استفاده از داده هاي ديدباني‌شده ساعت 09 ايستگاه هواشناسي كرمانشاه، براي همان روز به دماي هوا تبديل شد. با استفاده از تحليل آمار فضايي لكّه هاي داغ، نواحي بحراني شهر كرمانشاه حين رخداد موج گرم شناسايي شد و ميزان جمعيّت در معرض خطر از بلوك هاي جمعيّتي سرشماري 1395 با استفاده از تحليل ماتريس متقاطع به دست آمد. نتايج نشان داد كه شش منطقه از شهر كرمانشاه با مساحتي برابر 3072 هكتار يك هسته گرمايي بحراني را تشكيل داده اند. ميانگين دماي روزانه اين هسته داغ طي شش روز موج گرم كمتر از 36 درجه سانتي‌گراد نبوده در حالي كه ميانگين دماي بيشينه اين بخش از شهر برابر 45 درجه سانتي‌گراد بود. تحليل ماتريس متقاطع بيانگر آن بود كه براساس آمار سرشماري سال 1395، 52% از جمعيّت كلّ شهر كرمانشاه، يعني 492285 نفر در محدوده هسته بحراني قرار گرفته و تراكم جمعيّتي در اين هسته داغ برابر 160 نفر در هكتار بود كه دو برابر تراكم متوسّط شهر كرمانشاه است. 44% از جمعيّت دو طبقه جمعيّتي كه آسيب پذيري بالايي در برابر امواج گرم، تنش‌هاي گرمايي و گرمازدگي دارند، يعني خردسالان (رده سنّي زير 10 سال) و كهن سالان (رده سنّي بالاي 60 سال) (99893 نفر) در اين هسته جمعيّتي قرار دارند.