تحليل و رتبه‌بندي پايداري كلانشهر تهران در بين شهر‌هاي جهاني

در عصر جهاني شدن اقتصاد كلانشهرها  نقش مهمي در توسعه‌ي كشورها  بويژه دركشورهاي در حال توسعه ايفا مي‌كنند. امروزه كلانشهرها با ورود به شبكه‌ي شهرهاي جهاني  به بازارهاي  وسيع جهاني سرمايه، فناوري‌هاي پيشرفته، گردشگري و تجارت دسترسي پيدا نموده و از اين طريق زمينه‌ي پويايي اقتصادي و اجتماعي آنها فراهم مي‌گردد. اين تحقيق به دنبال اثبات اين نظريه است كه  برنامه‌ريزي و تلاش‌هاي مديران شهرها به ويژه كلانشهرها براي اتصال  به شبكه‌ي شهرهاي جهاني گامي در راستاي توسعه‌ي شهرها  بوده است. به دليل مزاياي اين شبكه از جمله جريان سرمايه‌هاي خارجي، فناوري‌هاي توليد و تسهيل در تبادل و صدور كالاهاي توليدي  به بازارهاي جهاني، مي‌توان بخش عمده‌اي  از مشكلات و چالش‌هاي موجود را حل نمود. در اين ارتباط، تحقيق حاضر رابطه‌ي بين رتبه شهر جهاني و ميزان پايداري آنها  را مورد بررسي قرار داده است. به منظور بررسي اين رابطه به نتايج تحقيقات تيلور و همكارانش در مورد تعيين و رتبه‌بندي شهرهاي جهاني استناد شده است.  ابتدا  16 شهر از بين  شهرهاي جهاني از هر دو گروه از كشورهاي در حال توسعه وتوسعه‌يافته به همراه كلانشهر تهران انتخاب گرديد و سپس وضعيت شاخص‌هاي اقتصادي، اجتماعي، زيست محيطي و كالبدي اين شهرها استخراج  و با استفاده از مدل تاپسيس وضعيت  پايداري آنها رتبه‌بندي گرديد. در مرحله‌ي نهايي رتبه‌ي پايداري آنها با رتبه‌ي شهر جهاني مورد مقايسه قرار گرفت.  نتايج حاصله نشان مي‌دهد شهرهايي كه در رتبه‌بندي شهرهاي جهاني  از جايگاه و رتبه‌ي بالايي برخوردار هستند به همان ميزان داراي  رتبه‌ي پايداري بالاتري هستند. در اين ميان كلانشهر تهران هم كه در رتبه‌بندي تيلور از حداقل امتياز و داراي كمترين شواهد از جهاني شدن بود، داراي رتبه‌ي كمتري از پايداري مي‌باشد. همچنين نتيجه‌ي آزمون  همبستگي بين شاخص‌هاي جهاني شدن و شاخص‌هاي پايداري داراي ضريب معناداري مثبت (0.54) بوده كه تا حدودي نشان از رابطه‌ي  مثبت بين جهاني شدن شهر و توسعه‌ي پايدار شهري مي‌باشد.