عنوان مقاله :
ارزيابي توان محيطي براي توسعهي ژئوتوريسم در يك منطقهي حفاظت شده مطالعه موردي: منطقهي حفاظت شده مانشت، بانكول و قلارنگ در استان ايلام
پديد آورندگان :
مختاري ، داوود دانشگاه تبريز , احمدي ، مهدي دانشگاه تبريز
كليدواژه :
ژئوتوريسم , ارزيابي توان محيطي , مانشت , قلارنگ , ايلام
چكيده فارسي :
گردشگري صنعتي است كه امروزه مورد توجه بسياري از دولتها قرار گرفته است و در حال حاضر يكي از پردرآمدترين بخشهاي اقتصاد جهاني ميباشد. صنعت گردشگري به شكل چشمگيري بر نرخ اشتغال، درآمد ملي، مصرف و سرمايهگذاري آثار مثبت دارد. گردشگري را بسته به هدف گردشگر، به انواع مختلفي طبقهبندي كردهاند كه يكي از آنها ژئوتوريسم ميباشد. با اينكه ژئوتوريسم در حال حاضر بخش كوچكي از كل توريسم را به خود اختصاص داده، اما اين بخش از صنعت توريسم از نرخ رشد بسيار بالايي برخوردار است. در اين مقاله با استفاده از سيستم اطلاعات جغرافيايي به شناسايي پهنههاي مستعد ژئوتوريسم در منطقه حفاظت شده مانشت، بانكول و قلارنگ با استفاده از مدل منطق بولين و مدل AHPپرداخته شده است به همين منظور لايههاي اطلاعاتي شامل نقشهارزشهاي ژئومورفولوژي، زمينشناسي، توپوگرافي، پهنهبندي شيب، پوشش گياهي، چشمههاي معدني، راههاي ارتباطي، منابع آبي و نقشه اماكن رفاهي و اقامتي تهيه گرديد. اعمال وزنهاي مناسب در محيط نرمافزار Expertchoiceانجام شد. سپس با تلفيق و همپوشاني لايههاي اطلاعاتي در محيط نرمافزار Arc GIS10.2پهنههاي مناسب شناسايي و اولويتهاي برتر جهت توسعهي ژئوتوريسم معرفي گرديد. نتايج اين مطالعه نشان ميدهد كه مناطقي با جاذبهي بالا بيشتر در شمال، مركز تا جنوبشرقي منطقهي حفاظت شده قرار دارند كه داراي پوشش گياهي و جنگلي، منابع آبي و ارزشهاي بالاي ژئومورفولوژيكي هستند و مناطقي با جاذبهي پايين بيشتر در جنوب و غرب محدوده قرار دارند كه از نظر ارزشهاي ژئومورفولوژي، پوشش گياهي و جنگلي، دسترسي و زير ساختها، منابع آبي و داشتن جاذبههاي طبيعي ضعيف ارزيابي شدهاند. نتايج اين تحقيق نشان ميدهد كه دو مدل AHPو مدل منطقي بولين در ارزيابي ژئوتوريسم در منطقهي مورد مطالعه انطباق بالايي دارند و براي ارزيابي ژئوتوريسم در مناطق مختلف ميتوانند مناسب باشند. همچنين معرفي اين جاذبههاي طبيعي به گردشگران بهصورت درست، موجب تأثيرگذاري مثبت گردشگران بر محيط طبيعي شده و زمينهي ارتقاي جاذبههاي گردشگري را فراهم ميآورد.
عنوان نشريه :
جغرافيا و توسعه