عنوان مقاله :
بررسي تغييرات كاربري و اقليم محلي در حوضۀ رودخانۀ گاوهرود پيش و پس از احداث سد گاوشان
پديد آورندگان :
فتح نيا ، اماناله دانشگاه رازي , شرافت ، مهدي دانشگاه لرستان , نجفي ، جمال دانشگاه رازي
كليدواژه :
سد گاوشان , آشكارسازي تغييرات , دماي سطح زمين , سنجش از دور
چكيده فارسي :
احداث سد موجب تغييرات كاربري/پوشش زمين در بالادست و پايين دست حوضه ميشود. اين تغييرات، اقليم محلي و فرايندهاي طبيعي منطقه را بهصورت مستقيم و غيرمستقيم تحت تأثير قرار ميدهد. در اين تحقيق با استفاده از تصاوير چند زمانه لندست، تغييرات پوشش گياهي و دماي سطح زمين، در سالهاي قبل و بعد از احداث سد گاوشان در حوضه رودخانه گاوهرود بررسي شد. براي محاسبه تغييرات پوشش گياهي، از شاخصهاي NDVI، EVI و SAVI استفاده شد كه همه آنها افزايش پوشش گياهي در پايين دست و جنوب سد را نشان دادند. براي محاسبه دماي سطح زمين و توان تشعشعي سطح زمين بهترتيب از معادله پلانك و روش آستانهگذاري NDVI استفاده شد .بررسي تغييرات فضايي طبقات دمايي محاسبه شده از توان تشعشعي سطح زمين نشان داد كه در پايين دست سد طبقه دمايي بسيار گرم از بين رفته و طبقه دمايي خنك و خيلي خنك جايگزين آن شده است. بررسي شاخص NDVI نشانگر آن بود كه ميانگين از 0.13 به 0.165تغيير كرده است، تغييرات بقيه شاخصهاي پوشش گياهي نيز افزايشي بوده است. با توليد طبقات نرمال شده دما مشخص شد مساحت طبقه متوسط 67 كيلومترمربع (7.3%) افزايش و مساحت طبقه بسيار گرم 11 كيلومترمربع (17.5%) كاهش يافته است. بررسي نمودار پراكندگي دماي سطح نرمال شده و كسر پوشش گياهي (Fr/T) نشان داد كه در دوره مورد مطالعه طول لبه خشك كاهشيافته و طول لبه مرطوب افزايشيافته است. اين بدان معني است كه وجود پهنه آبي در حوضه آبخيز گاوهرود علاوه بر تغيير پوشش گياهي و رطوبت خاك (درصد)، موجب تغيير دماي سطح زمين نيز شده است كه اين تغييرات در درازمدت موجب تغيير ميكروكليماي منطقه ميشود.
عنوان نشريه :
جغرافيا و توسعه