پتانسيل‌سنجي و رتبه‌ بندي قابليت تبديل فضاي باز ساختمان‌هاي اداري به فضاي باز عمومي نمونۀ موردي: شهر رشت

فضاهاي باز شهري بستر كالبدي تعاملات اجتماعي انسان و يكي از ملزومات زندگي در شهرها است كه افزايش اينگونه از فضاها مي‌تواند تأثير به سزايي در افزايش سلامت، امنيت و تعاملات اجتماعي افراد داشته باشد. در سازمان فضايي شهرها پتاسيل‌هاي مختلفي در جهت افزايش اين گونه از فضاها وجود دارد كه يكي از انواع آن سازمان‌هاي دولتي است. به همين جهت پژوهش حاضر قصد دارد تا با استفاده از روش توصيفيتحليلي و مطالعات اسنادي، افزايش فضاهاي باز شهري با بهره‌گيري از فضاي باز 66 سازمان دولتي مستقر در محورهاي اصلي و پرتردد شهر، را بررسي كند. براي اين منظور در ابتدا شش شاخص مساحت فضاي باز ادارات، عرض معابر دسترسي، فاصله از فضاي سبز، نوع مراجعه‌كنندگان، اندازۀ بر فضاي باز و تراكم جمعيت در محدودۀ خدمات‌رساني ادارات با استفاده از داده‌هاي بلوك آماري 1390 در هريك از سازمانهاي مورد مطالعه بررسي و سپس اهميت آنها با توجه به نظر كارشناسان شهري نسبت به يكديگر سنجيده شد. در ادامه با استفاده از نرم‌افزار Expert choice و روش AHPادارات مورد مطالعه از نظر فضاي باز قابل استفاده رتبه‌بندي شدند.. نتايج بررسي ها نشان مي دهد كه 16.7 درصد از سازمانهاي مورد مطالعه پتانسيل كمي براي استفاده از فضاهاي باز جهت ايجاد مبلمان شهري واستفادۀ موقت رهگذران دارند. اين در حاليست كه 62.1 درصد از آنها توان متوسطي در اين زمينه دارند كه بيشترين تعداد آنها در محدوده‌هاي با تراكم بالا و متوسط شهر رشت است و در نهايت 21.2 درصد از سازمان‌هاي مورد مطالعه توان بالايي جهت تخصيص بخشي از فضاي بازشان به فضاي باز قابل استفاده شهروندان دارند كه بيشترين تعداد آنها در قسمت ورودي شهر قرار دارند. بر اين اساس اداره برق داراي بالا ترين رتبه در بين ادارات دولتي شهر از نظر فضاي باز قابل استفاده جهت تبديل به فضاهاي باز شهري دارا است و بيشتر سازمان هايي كه در نواحي مركز شهر واقع شده اند، فاقد پتاسيل هاي لازم به منظور شكل گيري اين گونه از فضاها هستند. در مجموع مي توان گفت كه بيشتر سازمان هاي دولتي شهر رشت فاقد فضاهاي باز مناسب درجهت شكل گيري مبلمان شهري به منظور ايجاد مكان هايي براي استفاده موقت رهگذران است و در رابطه با اين امر در وضعيت مطلوبي قرار ندارند.