پايش تغييرات پوشش گياهي (باغات پسته) با استفاده از پردازش تصاوير ماهواره‌اي چندزمانه مطالعۀ موردي: شهرستان انار (استان كرمان)

شهرستان انار يكي از قطب‌هاي اصلي توليد پسته در استان كرمان و در كل ايران است. در سال‌هاي اخير سطح زير كشت باغات پسته در اين منطقه بدون برنامه‌‌ريزي و به‌صورت بي‌‌رويه افزايش يافته و درنتيجه موجب شده‌است تا خسارت زيادي به منابع آبي وارد شده و به‌دنبال آن باغات زيادي نابود شود. در اين تحقيق سعي شده‌است تا روند تغييرات سطح زيركشت باغات پسته در اين منطقه طي يك دورۀ 40 ساله مورد پايش قرار گيرد؛ زيرا تغيير در پوشش زمين تأثير مستقيمي بر اجزاء محيط زيست ازجمله خاك، آب و اتمسفر دارد؛ از‌اين‌رو براي مديريت بهينۀ مناطق طبيعي، آگاهي از روند تغييرات پوشش گياهي از ضروريات محسوب مي‌شود. بدين منظور از تصاوير ماهواره‌اي لندست مربوط به 6 دورۀ مختلف بين سال‌هاي 1354 تا 1396 استفاده‌شد؛ به‌طوري كه با اعمال شاخص پوشش گياهي (NDVI) بر روي تصاوير و استفاده از روش طبقه‌‌بندي درخت تصميم، نقشه‌هاي پوشش گياهي منطقه كه شامل دو كلاس اراضي كشاورزي يا همان باغات پسته و اراضي طبيعي يا مراتع مي‌‌شود، تهيه شد. سپس ميزان تغييرات طي دوره‌هاي مختلف با استفاده از روش مقايسۀ پس از طبقه‌بندي، مشخص شد. نتايج نشان داد تغييرات كمّي پوشش گياهي طي 40 سال براي منطقۀ مورد مطالعه گسترده بوده‌است؛ به‌طوري كه بيشترين رشد باغات پسته طي سال‌هاي 1366 تا 1375 اتفاق افتاده و فقط طي مدت 9 سال از 7058.25 هكتار به 15498.54 هكتار رسيده‌است. همچنين طي سال‌هاي 1380 تا 1389 بيشترين كاهش و تخريب باغات پسته به ميزان 2902.05 هكتار اتفاق افتاده‌است. شواهد نشان مي‌‌دهد كه روند كاهش و تخريب باغات پسته به‌دليل برداشت بي‌‌رويه از منابع آب زيرزميني در بخش‌هاي مركزي و جنوبي دشت انار به‌شدت ادامه دارد.