تحليل تعادل فضايي بخش خدمات و جاذبه‌هاي گردشگري(نمونۀ موردي: استان فارس)

شناخت نابرابري‌ها و عدم تعادل‌ فضايي در بخش خدمات گردشگري در محدوده‌هاي جغرافيايي مختلف، پي‌بردن به اختلافات و تفاوت‌هاي موجود و سياست‌گذاري جهت رفع و كاهش نابرابري‌ها از وظايف اساسي مديران و دست‌اندركاران بخش گردشگري به‌ شمار مي‌آيد. يكي از عوامل اصلي در برهم‌‌خوردن توازن بين جاذبه‌هاي گردشگري، عدم توجه به توزيع عادلانه خدمات در سطح جاذبه‌هاي گردشگري است. هدف پژوهش حاضر استفاده از شاخص‌هاي آماره‌‌‌هاي فضايي و آناليزهاي مربوطه با كمك سيستم اطلاعات جغرافيايي در راه دست يابي به شناخت اختلافات و تفاوت‌هاي موجود خدمات گردشگري در منطقه مورد مطالعه است. در اين تحقيق از دو واحد پايه شامل واحد پايه رسمي (واحد پايه بخش‌هاي سياسي استان فارس) و واحد پايه قراردادي (شبكه‌هاي الگوي راست‌گوشه) استفاده شده است. آماره‌هاي فضايي همچون خود هم‌بستگي فضايي، شاخص موران I، آماره عمومي G، تحليل لكه‌هاي داغ، مركز متوسط و منحني انحراف معيار براي تحليل داده‌هاي مورد نظر به كار گرفته شده است. يافته‌هاي تحقيق حكايت از عدم تعادل شديد خدمات در استان فارس به‌ويژه مناطق مركزي و نزديك شهر شيراز با مناطق جنوب و جنوب‌غرب استان دارد. نتايج آماره هاي فضايي نشان مي دهد كه خدمات معين، خدمات پذيرايي و خدمات تجاري استان داراي خودهم‌بستگي ضعيف است و همچنين از الگوي خوشه اي پيروي كرده اند و بيشترين تراكم اين خدمات نيز در بخش هاي مركزي استان و بر روي بخش هاي شيراز، مرودشت، زرقان و ارژن قرار دارد. همچنين، از نظر زيرساخت هاي انساني نيز تراكم بيش از حد آن بر روي مناطق شمالي استان واقع شده است. از سويي تمركز جاذبه هاي گردشگري استان نيز در بخش هاي مركزي استان واقع شده اند و مي توان نتيجه گرفت كه با توجه به وجود شهر شيراز كه مركز استان واقع شده است، خدمات گردشگري نيز به همان نسبت در حوالي اين شهر و بخش هاي نزديك به آن تمركز يافته است و ديگر مناطق همچون مناطق جنوب و جنوب غربي استان حداقل امكانات را دارند.