نسبت فلسفه‌ زبان و فلسفه‌ ذهنِ ويتگنشتاين در استدلال عليه زبان خصوصي

استدلال ويتگنشتاين عليه زبان خصوصي دو وجهِ تودرتو دارد: نخست وجهي معناشناختي و ديگر وجهي ناظر به مسأله‌ي «آگاهي از امور دروني» كه تبعاتي مهم در فلسفه‌ي ذهن دارد. در بررسي وجه معناشناختي اين تلقي سنتي و شايع نفي مي‌شود كه هر فرد، نزد خود، تجربه‌ي خصوصي‌اش را با يك نام مرتبط مي‌كند و بدين واسطه كاربرد آن نام ممكن مي‌شود؛ اگر گرامر بيان محتواي پديداري تجربه بر اساس الگوي «شئ خصوصينام» مبتني شود، امر خصوصي به‌عنوان امر بي‌ربط حذف مي‌شود. درست همان‌ جا‌ كه مدافعِ زبان خصوصي تلاش مي‌كند از آگاهي خود از تجارب دروني‌اش، برآمده از درون‌نگري، براي نشان دادن رابطه‌ي خاص خود با آن‌ها و لذا توجيه يك بازي زباني خصوصي بهره ببرد، تلاقي مباحث فلسفه‌ي ذهن و زبان در استدلال مذكور شكل مي‌گيرد. چنين تلاشي، به‌زعم ويتگنشتاين، نا‌فرجام است و براي دو مبحث مهم ديگر در فلسفه‌ي ذهن، يعني «مسأله‌ي اذهان ديگر» و آگاهي از «گرايش‌هاي ذهني» بحران توليد مي‌كند.