آسيب‌شناسي و مدل سازي تأثير مؤلفه هاي فرهنگي محيط نهادي بر عملكرد ابرپروژه هاي زيرساختي ايران

ابرپروژه ها اهميت زيادي در رشد اقتصادي كشورها دارند، ولي با كاستي هاي متعددي مانند تاخير، افزايش هزينه، شكست مالي، تاثير منفي بر محيط زيست و جامعه اطراف روبرو هستند. يكي از دلايل بنيادي عملكرد ضعيف ابرپروژه‌ها، تاثير منفي عوامل فرهنگي محيط نهادي ابرپروژه‌ها است. در اين مقاله تاثير مؤلفه هاي مختلف فرهنگي بر عملكرد تعدادي از ابرپروژه‌هاي كشور در زمينه نفت، گاز، پتروشيمي، سدسازي و تونل‌هاي شهري بررسي گرديده، كه عمدتاً با بودجه دولتي، توسط كارفرمايان دولتي و توسط پيمانكاران دولتي (يا بخش عمومي) اجرا شده‌ و تا حدودي يك سازمان موقت دولتي محسوب مي‌شوند. در اين پژوهش با روش نظريه داده‌بنياد و از طريق مصاحبه با 19 نفر از مديران و كارشناسان ارشد، مؤلفه ها شناسايي شده و مدلي مفهومي براي نمايش اين تاثيرات پيشنهاد گرديد. يافته ها نشان مي‌دهد كه تفاوت فرهنگ عوامل اجرايي و مديريتي اين پروژه ها، مسايل فرهنگي كاركنان و تفاوت‌هاي فرهنگي مليت‌ها و اقوام مختلف ايراني مانند: تفاوت ساعت و تقويم كشورها، زندگي مجردي كاركنان پروژه و تبعات شخصي و آسيب اجتماعي آن، تعارض كار و زندگي خانوادگي كاركنان، تفاوت فرهنگ كاركنان، تعصبات قومي و مذهبي، فرهنگ جامعه محلي، فرهنگ نيروي كار محلي و مشكلات ارتباطي (تفاوت زبان و لهجه) بر عملكرد ابرپروژه تاثير منفي دارند و بايد در برنامه‌ريزي اين پروژه‌ها مدنظر قرار گيرد.