تمدن اتروسك؛ منشأ پيدايش «انتظام هندسي» در باغ‌سازي روم باستان

بيان مسئله: شيوۀ باغ‌سازي رومي، يكي از مهم‌ترين محصولات فرهنگي امپراتوري روم باستان است. اگرچه بسياري از وجوه فرهنگي روم دنباله‌رو تمدن يونان است، ولي باغ‌سازي رومي از ويژگي‌هاي ساختاري باغ‌سازي يونان تبعيت نمي‌كند و به نظر مي‌رسد پيرو انديشه‌هاي ديگري است. اين شيوه برخلاف باغ‌سازي يوناني كه فاقد سازماندهي منظم هندسي است، از انتظامي محوري و راست‌گوشه پيروي مي‌كند. صاحب‌نظران تاكنون ديدگاه‌هاي متعددي براي توجيه پيدايش اين شكل از انتظام در باغ‌سازي روم عنوان كرده‌اند، با اين‌ حال همچنان ابهامات فراواني در اين فرضيه‌ها وجود دارد. علاوه بر اين،‌ اتروسك‌‌ها كه پيش از شكل‌گيري امپراتوري روم، در منطقۀ توسكاني ايتاليا سكني داشتند، بر بسياري از دستاورد‌هاي فرهنگي تمدن روم و پس از آن اثرگذار بوده‌اند؛ همچنين «اهميت قدسي انتظام» در باورها و انديشۀ اين قوم كه در شيوۀ ساخت شهرها، معابد و ساير بناهاي به‌جامانده از ايشان مشهود است، شايد بتواند به عنوان ريشۀ پيدايش انتظام در باغ‌سازي رومي قابل بررسي باشد.هدف: اين پژوهش در پي آن است تا با تحليل و نقد آراي موجود و ارائۀ شواهد نو و با بياني جديد، به توضيح «ريشۀ انتظام» در شيوۀ باغ‌سازي رومي بپردازد. روش تحقيق: پژوهش حاضر با روشي تفسيريتاريخي با تحليل و طبقه‌بندي داده‌هاي موجود مبتني بر باستان‌شناسي در تلاش است به تفسير جديدي از موضوع دست‌يابد. همچنين در بخش‌هايي جزئي نيز از روش تحليل محتوا براي تفسير و نقد برخي از اسناد مكتوب بهره مي‌برد.نتيجه‌گيري: اين جستار با ترديد در ادبيات موجود، ريشه‌هاي اتروسك را به عنوان امكاني جديد در توضيح پيدايش انتظام هندسي باغ‌سازي رومي معرفي مي‌كند.