ارائه يك مدل رياضي براي مسئله موازنه هزينه - زمان - اثرات زيست‌محيطي و حل آن با الگوريتم‌هاي فراابتكاري ازدحام ذرات و كرم شب‌تاب

افزايش تعداد و گردش مالي پروژه‌هاي سازمان‌ها و سازمان‌هاي پروژه‌محور از يك سو و شدت‌گرفتن دغدغه‌هاي زيست‌محيطي تحت مفهوم «توسعه پايدار» از سوي ديگر به ورود دغدغه‌هاي زيست‌محيطي در مديريت پروژه منجر شده است. از اينرو در اين مطالعه، اثرات زيست‌محيطي پروژه به‌عنوان شاخص جديدي در مسئله موازنه هزينه زمان پروژه در نظر گرفته شده و مدل رياضي جديدي با سه شاخص هزينه، زمان و اثرات زيست‌محيطي ارائه شده است. با توجه به دشواري حل مدل رياضي ارائه‌شده از دو الگوريتم فراابتكاري ازدحام ذرات چندهدفه و كرم شب‌تاب چندهدفه به‌صورت تركيبي با يك الگوريتم ابتكاري كه جواب‌هاي موجه از نظر روابط پيش‌نيازي ايجاد مي‌كند، در محيط نرم‌افزار متلب استفاده شد. نتايج به‌كارگيري اين مدل رياضي و الگوريتم‌هاي حل بر روي ‌داده‌هاي مسائل استاندارد موجود در كتابخانه PSPLIB نشان داد كه مديران پروژه با به‌كارگيري اين مدل رياضي در زمان‌بندي پروژه خود، حق انتخاب بين مقادير مختلف زمان، هزينه و اثرات زيست‌محيطي پروژه را خواهند داشت و از طرفي مي‌توانند اثرات زيست‌محيطي پروژه را كنترل كنند؛ همچنين مقادير شاخص‌هاي ارزيابي جواب‌هاي پارتو نشان داد كه الگوريتم ازدحام ذرات كارايي بهتري نسبت به الگوريتم كرم شب‌تاب در اين مسئله داشته است. /p p dir= RTL   /p