عوامل فراسازماني مؤثر بر تصميم‌سازي و عملكرد اخلاقي شركت‌هاي خدمات مهندسي مشاوره

بيان مسئله: داده‌هاي حاصل از مصاحبه با فعالان نظام فني و اجرايي كشور حاكي از نوعي تعارض بين قضاوت و عملكرد اخلاقي شركت‌هاي خدمات مهندسي مشاوره است. غالب شركت‌ها اخلاقي بودن عملكرد را به‌عنوان يك هدف كلان در نظر دارند، اما بسياري از تصميمات و عملكردهاي ايشان فارق از تفاوت‌هاي فردي هيئت مديره و تفاوت‌هاي سازماني شركت‌ها، آگاهانه، با ارزش‌هاي اخلاقي مانند صداقت و رعايت منافع همه ذي‌نفعان نمي‌خواند. در ادبيات، چنين مسائلي در حوزۀ تصميم‌گيري اخلاقي مطالعه مي‌شوند. با توجه به ادبيات موضوع به‌نظر مي‌رسد، نظريات و مدل‌هاي تصميم‌گيري اخلاقي موجود از تأثيرگذاري عوامل فراسازماني بر تصميمات و عملكرد اخلاقي سازمان‌ها غفلت كرده‌اند و فقدان يك چهارچوب نظري روشن براي تبيين عملكرد اخلاقي سازمان‌ها، در سطح يك نظام كه مستلزم توجه به عوامل فراسازماني است، در ادبيات مشهود است. اهداف پژوهش: در اين پژوهش، با توجه به رخنۀ ادبيات درزمينۀ بررسي عوامل فراسازماني مؤثر بر عملكرد اخلاقي سازمان‌ها، شناسايي عوامل فراسازماني اثرگذار بر عملكرد اخلاقي شركت‌هاي خدمات مهندسي مشاوره مد نظر قرار گرفته است. روش پژوهش: با توجه به اين‌كه براي تحليل مسئلۀ فوق يك چهارچوب نظري روشن در ادبيات وجود ندارد، در اين پژوهش از روش پژوهش كيفي و از روش‌شناسي برپايۀ (GT) با رويكرد استراوس و كربين استفاده شده است. نتيجه‌گيري: با توجه به تحليل يافته‌ها، «تحميل فشار مضاعف بر مشاوران» موجب پيدايش پديده «تسليم اخلاقي» شده است كه عامل مهمي در پيدايش تعارض بين قضاوت‌ها و عملكردهاي اخلاقي مشاوران است. از طرف ديگر، عوامل فراسازماني مانند: «شرايط وخيم اقتصادي»، «تعريف نادرست از نقش مشاوران»، «بي‌توجهي به نقش مشاوران»، «دخالت دولت در امور صنفي»، «ناكارآمدي روش انتخاب» و «ناكارآمدي روش پرداخت» به مشاوران زمينه را براي اتخاذ راهبردهاي غيراخلاقي در صنف مشاوران در نظام فني و اجرايي ايران فراهم كرده است.