ارزيابي مبتني بر مدل سياست هاي كاهش وابستگي به انرژي: مدلي بر اساس رويكرد پويايي شناسي سيستم

تقاضاي بالا و غيرمنطقي سوخت در ايران، مصرف بيش‌ازاندازه و بعضاً غيرعقلاني سوخت در بخش‌هاي مختلف ازجمله حمل‌ونقل در كنار تأمين سوخت ارزان‌قيمت براي نيروگاه‌هاي توليد برق، عدم وجود استانداردهاي صحيح در مصرف سوخت در بخش‌هاي مختلف، وابستگي شديد تأمين انرژي به سوخت‌هاي فسيلي را براي ايران به ارمغان آورده است. اين موضوع در كنار واردات برخي مشتقات سوخت مانند بنزين جهت استفاده در حمل‌ونقل و چندين عامل ديگر باعث شكل گيري وابستگي به مسير استفاده از انرژي‌هاي فسيلي شده است. افزايش هزينه هاي تامين انرژي با درنظرگيري روند افزايشي تقاضاي انرژي و خصوصا شدت انرژي كشور، تهديدي جدي براي امنيت انرژي كشور به شمار مي رود. از اين رو تحقيق حاضر با هدف تحليل ساختار سيستمي مولد مسئله وابستگي به انرژي در ايران و همچنين ارزيابي مبتني بر مدل سياست ها و راهكارهاي مطرح براي كاهش اين وابستگي طراحي شده است. روش تحقيق حاضر مبتني بر مراحل روش پويايي شناسي سيستم است. اين روش با بهره گيري از رويكرد سيستمي و كل نگر در تحليل سيستم، تحليل بازخوردهاي حاكم و نيز ارائه مدل شبيه سازي، امكان يادگيري از عملكرد و رفتار يك سيستم پيچيده را مهيا مي سازد، از اين رو ابزار مناسبي براي ارزيابي سياست‌هاي مديريتي مي باشد. پس از ساخت مدل شبيه سازي و اعتبارسنجي آن، چهار سياست تداوم وضع فعلي، افزايش عرضه انرژي از طريق سوخت‌هاي فسيلي، افزايش عرضه از طريق انرژي‌هاي تجديد پذير و همچنين مديريت سمت تقاضا روي مدل اجرا گرديد. نتايج نشان مي‌دهد اجراي توام سياست هاي مديريت سمت تقاضا و توسعه ظرفيت انرژي‌هاي تجديد پذير مي‌تواند بصورت همزمان كاهش ميزان شاخص وابستگي به انرژي و همچنين افزايش شاخص امنيت انرژي را در بلندمدت به همراه داشته باشد.