عنوان مقاله :
ملاحظات اخلاقي در روشهاي توليد و كاربرد حيوانات تراريخته
پديد آورندگان :
محمدحسيني ، عباس پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامي , معلي ، مهدي پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامي
كليدواژه :
مهندسي ژنتيك , حيوانات تراريخته , رويكردهاي اخلاقي , اتلاف و ايذاء , فقه
چكيده فارسي :
با توجه به كاربردهاي متعدد و بيبديل اصلاح ژنتيك حيوانات، اين مسئله از مهمترين دستاوردهاي زيستفناوري به شمار ميآيد. با وجود اين توليد چنين حيواناتي به اين دليل كه احساس و ادراك دارند، بايد در چهارچوب هنجاري مشخصي صورت گيرد. مهمترين رويكردهاي اخلاقي در حوزه حقوق حيوانات را ميتوان ذيل سه عنوان «بهرهبرداري آزاد»، «رويكرد منع مطلق بهرهبرداري» و «رويكرد بهرهبرداري مشروط از حيوانات» برشمرد. محور اصلي ملاحظات اخلاقي در رويكرد اخير، ازيكسو توجه به دو عنصر اتلاف و ايذاء حيوانات (تحميل درد و رنج جسماني رواني) در فرايند اصلاح ژنتيك و ازسويديگر به برقراري توازن ميان اين دو عنصر و غرض عقلايي مهندسي ژنتيك حيوانات است. حضور دو عنصر ايذاء و اتلاف در دو سطح روشهاي توليد و كاربردهاي حيوانات تراريخته قابل بررسي است. در سطح روشها ازآنجاكه بهناچار ناگزير به پذيرش حضور هر دو عنصر در انتقال ژنتيك هستيم، بر لزوم دستيابي به روشهايي تأكيد شده است كه حتيالمقدور ايذاء و اتلاف كمتري را به دنبال داشته باشد. در سطح كاربرد حيوانات تراريخته نيز بهعنوان رويكرد عمومي، به رعايت شرايط رفاه آزمايشگاهي حيوان و در كاربردهاي خاص ايذائي همچون مدل بيماري، مدل علمي و كشت عضو، استفاده از شيوههاي كارآمد بهكشي توصيه شده است.
عنوان نشريه :
حقوق اسلامي