معضل پيش‌بيني انقلاب‌ها و نظريه آشوب

انقلاب‌ها همواره پس از وقوع و رخدادشان براي انديشمندان و تئوري‌پردازان علوم اجتماعي و سياسي، «مسئله» و «حيرت» آفريدند و «تاريخ» گواهي مي‌دهد كه هيچ انقلاب بزرگي به طور دقيق توسط دانشمندان علوم اجتماعي و سياسي پيش‌بيني نشده است. ولي، واقعاً چرا انقلاب‌ها همواره موجب تحيّر و شگفت‌زدگي همه افراد اعم از بازيگران كليدي، ناظران خبره و مطلع منطقه‌اي و متخصصان انقلاب در علوم اجتماعي و سياسي شده‌اند؟ در مقاله حاضر ابتدا در مقام توصيف، تلاش شده است با ارائه شواهد تاريخي مدعاي پيش‌بيني‌ناپذيري انقلاب‌ها به طور مستند نشان داده شود و سپس در مقام تبيين با استعانت از تئوري آشوب، توضيح داده شود كه چرا انقلاب‌ها، تاكنون پيش‌بيني نشده‌اند و كلاً پيش‌بيني‌ناپذير به نظر مي‌رسند. در همين راستا، مدل‌هاي تبييني دو تن از انقلاب‌پژوهان (كدي و كوران) در خصوص پيش‌بيني‌ناپذيري انقلاب‌ها تشريح مي‌شود كه توانسته‌اند مكانيسم‌هاي تئوري آشوب را براي توضيح اين شگفت‌زدگي بكار گيرند.