عنوان مقاله :
كرامت زدايي از انسان و انسانيت زدايي از حقوق (نقد نظريۀ حقوق كيفري دشمنان ياكوبس در پرتو انديشه دولت حقوقي كانت)
پديد آورندگان :
شمعي ، محمد دانشگاه آزاد اسلامي واحد علوم و تحقيقات اصفهان , احمدي ، محمدصادق دانشگاه آزاد اسلامي واحد اصفهان - گروه حقوق
كليدواژه :
دولت حقوقي , اخلاق , شهروند , كرامت انساني , حقوق كيفري دشمنان.
چكيده فارسي :
قواعد حقوقي در ماهيت و ذات خود قواعدي انساني به شمار ميروند. كاربست قواعد موجود براي انسان متصف به صفت كرامت بوده كه در هيچ شرايطي نبايد به عنوان ابزار تلقي شود. اما در مواردي تئوريها، قوانين و رويههاي موجود، زمينه مخدوشسازي، شأن و كرامت آدمي را در نظام حقوقي فراهم ساختهاند. از آن جمله، بايد به طرح تئوري حقوق كيفري دشمنان ياكوبس، طي دو دهه اخير اشاره كرد كه به مناسبت مقابله با ناامنيهاي موجود و به ويژه تروريسم، مجادلات نظري را بين انديشمندان رقم زد. به باور ياكوبس، شخصي كه با اراده خود قوانين كيفري را نقض خطرناك ميكند، به وضعيت طبيعي بازگشته و عنوان شهروند را از خود سلب ميكند؛ در نتيجه دولت در مورد وي مجاز به وضع قوانين ويژه و متفاوت از قوانين عادي حاكم بر شهروندان، با هدف پيشگيري، انتقام و نمادسازي است. نظريۀ ياكوبس ضمن زدودن چهره انساني از قواعد حقوقي، نقض كرامت انساني و بيتوجهي به اخلاق در رابطه دولت و شهروند، با انتقاداتي مواجه شده است. در اين مقاله نگارندگان پس از طرح نظريۀ آلماني «دولت حقوقي» بر پايه انديشه كانت، مفهوم «حقوق كيفري دشمنان» را از نظرگاه ياكوبس تحليل و نقدهاي وارد بر آن را مطرح ساختهاند. به عنوان نتيجه بايد گفت، به دليل تعارض بنيادين نظريۀ ياكوبس با اخلاق و كرامت انساني و آثار شوم آن بر حقوق متهمان و مجرمان دليل موجهي مبني بر پذيرش نظر وي وجود ندارد.
عنوان نشريه :
حقوق تطبيقي