بررسي نوسانات كارآمدي چرخه هاي شبانه روزي و هفتگي توجه در دانش آموزان دوره متوسطه

A Survey of the Fluctuations of Attention on Circadian and Weekly Rhythms Among High School Students

مقدمه: فعاليت هاي شناختي انسان متاثر از زمان انجام تكاليف، چرخه هاي زيستي و تعامل ميان آنها است. روش: پژوهش حاضر با هدف تعيين نوسانات الگوي چرخه هاي روزانه و هفتگي توجه دانش آموزان انجام شد. روش اين پژوهش همبستگي بود. جامعه آماري دانش آموزان دختر پايه يازدهم علوم انساني شهر خدابنده در اواسط سال تحصيلي 1397-1396 بودند كه به روش نمونه گيري تصادفي خوشه اي دو كلاس به تعداد 45 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند، به مدت دو هفته به صورت چرخشي نوبت هاي صبح (8:00، 9:30 و11:00) و بعد از ظهر (13:00، 14:30 و 16:15) مورد آزمون قرار گرفتند. براي تعيين نوع تيپ زماني دانش آموزان از پرسش نامه هورن و استبرگ (1976) و براي سنجش توجه از فرم هاي موازي آزمون D2 استفاده شد. جهت تجزيه و تحليل داده ها از تحليل واريانس آميخته استفاده شد. يافته ها: بين كارآيي توجه دانش آموزان در ساعات هاي مختلف روز و هم چنين روزهاي مختلف هفته تفاوت معني دار وجود داشت. تفاوت كارآيي توجه بين تيپ هاي زماني صبحگاهي، مياني و عصرگاهي معني دار نبود. بين كارآيي توجه دانش آموزان بر حسب تيپ هاي زماني در ساعات مختلف روز تفاوت معني دار بود. نتيجه گيري: با توجه به متفاوت بودن كارآيي توجه دانش آموزان از نظر ريتم هاي شبانه روزي و هفتگي ضروري است كه اين يافته ها در فرايند ياددهي و يادگيري در محيط هاي آموزشي مورد توجه قرار گيرد.

Introduction: Human cognitive activities are affected by the time of doing homework, biologic rhythms and interaction among them. Methods:This research accomplished to specify the fluctuation patterns of daily and weekly cycles of the students attention. The research method was correlation. The statistical population of this study were 45 female students in 11th grade from a high school majored in humanities in Khodabandeh city in 2017- 2018 academic year, that have been selected through randomized cluster sampling method at two works in a rotational shiftwork at two times on mornings (8, 9:30, and 11) and afternoons (13, 14:30 and 16:15). Horn and Ostberg questionnaire were used for evaluation of the chronotype of students and for the attention assessment, the parallel forms of the d2 test was carried oud. The mixed analysis of variance was used to analyze data. Results: There was a significant difference between efficiency of students' attention at different times of day and also difference in efficiency of students' attention in the morning, midday and evening chronotypes. Efficiency of students' attention was different in chronotypes at different hours of the day. Conclusions: Regarding the differences of efficiency of students' attention in circadian and weekly rhythms and also individual differences, it is necessary to consider them in teaching and learning process in educational environments.