رابطه وجدان تحصيلي با فرسودگي تحصيلي: نقش واسطه گري اهداف پيشرفت

The relation of academic conscience to academic burnout:The mediating role of academic goal orientation

مقدمه: فرسودگي تحصيلي دانشجويان با كاهش عملكرد تحصيلي همراه است به همين دليل شناسايي عوامل تاثيرگذار بر آن مورد توجه متخصصان و صاحب­ نظران قرار دارد. وجدان تحصيلي يكي از اين عوامل است كه اخيرا نقش آن در زمينه ­هاي مختلف تحصيلي،اجتماعي و شغلي مورد توجه قرار گرفته است.وجدان تحصيلي رفتارها و اهداف فرد را تحت تاثير قرار مي ­دهد و پيامدهاي متعددي به لحاظ فردي و جمعي به بار مي ­آورد. بنابراين هدف پژوهش حاضر بررسي رابطه وجدان تحصيلي با فرسودگي تحصيلي باواسطه­ گري اهداف پيشرفت در دانشجويان دانشگاه شيراز بود. روش: پژوهش از نوع همبستگي با استفاده از مدل­ يابي معادلات ساختاري كه براي اجراي آن تعداد 250 نفر از دانشجويان دانشگاه شيراز در سال تحصيلي97-96 به شيوه نمونه­ گيري خوشه­ اي چندمرحله­ اي انتخاب شده و به پرسشنامه وجدان تحصيلي، مقياس فرسودگي تحصيلي و اهداف پيشرفت تحصيلي پاسخ دادند. داده­ هاي جمع ­آوري با روش تحليل مسير و با استفاده از نرم افزارAMOS مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. براي بررسي نقش واسطه ­گري اهداف پيشرفت از دستور بوت استراپ استفاده شد. يافته ­ها: براساس يافته ­ها وجدان تحصيلي داراي تاثير مثبت بر اهداف پيشرفت (عملكرد گرايشي، تسلط گرايشي، عملكرد اجتنابي و تسلط اجتنابي) و تاثير منفي مستقيم بر فرسودگي تحصيلي (0/30-=β و0/0001=P)بود. همچنين، اهداف عملكرد گرايشي و تسلط گرايشي داراي تاثير منفي و هدف عملكرد اجتنابي داراي تاثير مثبت بر فرسودگي تحصيلي بودند و به جز هدف تسلط اجتنابي، ساير اهداف پيشرفت توانستند در بين وجدان تحصيلي و فرسودگي تحصيلي نقش واسطه ­گري ايفا نمايند. نتيجه­ گيري: نتايج پژوهش حاضر نشان داد وجدان تحصيلي به طور مستقيم و با افزايش دو جهت­ گيري هدف تسلط گرايشي و عملكرد گرايشي مي­ تواند فرسودگي تحصيلي را كاهش ­دهد. با اين حال، وجدان تحصيلي مي­ تواند با افزايش هدف عملكرد اجتنابي به افزايش فرسودگي تحصيلي بيانجامد. اين يافته­ ها بيانگر اهميت وجدان تحصيلي به عنوان يكي از مؤلفه ­هاي مهم در اهداف پيشرفت تحصيلي و نشانگر تاثير سازنده­ي آن در كاهش فرسودگي تحصيلي از راه اهداف گرايشي (از نوع عملكردي و نوع تسلطي) است.

Backgrounds and objectives: Academic burnout in students is associated with a reduction in their academic performance.So, knowledge of the factors affecting it is of interest to the experts. academic burnout is one of these factors that plays an important role in social and occupational education. Conscientiousness can have an impact on the goals and intentions that one considers for himself. It can have various outcomes for individual and collective life. Therefore, the purpose of this study was to investigate the relationship between academic conscience and academic burnout with the mediation of students' achievement goal orientations. Methods: This research is a correlational study using structural equation modeling. Participants were 250 students from Shiraz University in the academic year2017-2018.They were selected by multi-stage random cluster sampling.Instruments included the academic conscience questionnaire,academic burnout scale,and achievement goal orientation scale.Data analysis was done by using the AMOS software. Also, Bootstrap command was used for studying the mediatory role of academic goal orientation. Findings: The results of the research indicate that academic conscience has positive effects on the achievement goals (performance approach, mastery approach, performance avoidance, mastery avoidance)and a direct negative effect (β = -0.30 ; P = 0.0001) on academic burnout. Also,performance approach and mastery approach goal orientation have negative effect on academic burnout. However,performance avoidance goal orientation has positive effect on it.Except for the mastery avoidance goal orientation,three other achievement goals could play a mediating role in thr relation of academic conscience and academic burnout. Conclusion:The results of this study indicate that academic conscience can reduce academic burnout directly and indirectly by approach goals. However, it can increase academic burnout by increasing performance avoidance goal.These results show the importance of academic conscience in achievement goals and reducing academic burnout among students by strengthening academic approach goals (either mastery or performance)in educational settings.