عنوان مقاله :
واكاوي مفهوم امنيّت آب از منظر جغرافياي سياسي و ژئوپليتيك
پديد آورندگان :
كاوياني راد ، مراد دانشگاه خوارزمي , ساسان پور ، فرزانه دانشگاه خوارزمي , نصرتي ، حميرضا دانشگاه خوارزمي
كليدواژه :
جغرافياي سياسي , ژئوپليتيك , هيدروپليتيك , امنيت آب , بحران آب
چكيده فارسي :
آب، بنياد پيدايش، ماندگاري و كارايي واحدهاي سياسي فضايي است. امنيّت آب گواه بر توانايي قلمروداران در تأمين آب كافي و مطمئن براي برآوَردن نيازهاي اجتماعي، اقتصادي و پايداري زيست محيطي است. طي چند دهه اخير مؤلفههاي طبيعي و انساني همچون تغييرات اقليمي، رشد جمعيت، گسترش شهرنشيني، رشد و توسعه اقتصادي و.. امنيت آب را به يكي از جستارهاي جغرافياي سياسي بدل ساخته است. پژوهش حاضر كه ماهيت بنيادي دارد مفهوم امنيت آب از منظر جغرافياي سياسي را با بهرهگيري از روششناسي توصيفي تحليلي كانون واكاوي خود قرار داده است. نتايج تحقيق نشان داد كه امنيت آب در مقياسهاي محلي، ملي، منطقهاي و جهاني ميتواند همبستگي ملي، پيوستگي سرزميني و كنش متقابل فضايي واحدهاي سياسي فضايي را تحت تأثير قرار دهد. در مقياس محلي و ملي ناامني برخاسته از عدم دسترسي پايدار به منابع آب براي شهروندان ميتواند ثبات و امنيت واحدهاي سياسي فضايي را برآشوبد و به چالش مشروعيت نظام سياسي بيانجامد. در مقياس فرا ملي (منطقهاي و جهاني) ناامني آب در مناسبات هيدروپليتيك بيشتر در قالب هماوردي و كشمكش كشورها نمود مييابد بدين معنا كه كشورهاي بالادست از عنصر آب به عنوان يكي از ابزارها و اهرمهاي قدرت براي مهار و فشار بر كشورهاي همسايه و پايين دست استفاده ميكنند.