تحول در ساختار ژئوپليتيك جهاني و بازدارندگي نيابتي و يك‌جانبه ايالات‌متحده (با محوريت عربستان سعودي)

پيش از جنگ سرد؛ ساختار امپرياليستي جوامع غربي تلاش گسترده‌اي براي تسلط سرزميني داشت كه با وقوع جنگ‌هاي جهاني اول و دوم و سپس ورود به فضاي دوقطبي دستخوش تغيير شد. در خلال جنگ سرد تقسيم‌بندي‌هاي ژئوپليتيكي ميان دو ابرقدرت زمينه را براي شكل‌گيري نظريه هاي سد نفوذ، بازدارندگي و دومينوهاي جهاني آماده ساخت. در ادامه، فروپاشي شوروي نقطه عطفي بود كه تداوم تغيير در ساختار ژئوپليتيكي را نشان مي‌داد. در فضاي جديد، غرب آسيا به‌عنوان كمربند انتقالي ژئواستراتژيك شرقي به غربي اهميت دوچندان يافت. گذشته از اين؛ تغيير دسته‌بندي بازيگران نيز، دو كشور قدرتمند منطقه‌اي ايران و عربستان سعودي را رودرروي يكديگر قرار داد كه درنتيجه، سياست خارجي اين دو به سمت بازدارندگي سوق داده شد. در اين ميان با ورود ايالات‌متحده و اعمال بازدارندگي يك‌جانبه گسترده به حمايت از عربستان، توازن در قدرت و نفوذ منطقه اي در حال تغيير است؛ بنابراين، سؤال محوري پژوهش اين است كه تحول در ساختار ژئوپليتيك جهاني چگونه مسئله بازدارندگي آمريكا در غرب آسيا و حمايت از عربستان سعودي را به دنبال داشته است؟ يافته‌هاي تحقيق مؤيد اين است كه ايالات‌متحده با بهره‌گيري از نظريه بازدارندگي يك‌جانبه گسترده براي جلوگيري از توسعه نفوذ منطقه‌اي ايران بازدارندگي نيابتي را عليه جمهوري اسلامي ايران بكار گرفته است. درنتيجه، ضمن افزايش فشار ساختاري بر ايران به تقويت متحد منطقه اي خود عربستان سعودي و پوشش نارسايي‌هاي ژئوپليتيك اين كشور و تسليح نظامي فراگير و نيز مهم‌تر از همه، همكاري راهبردي با اين كشور روي آورده است. هدف از اين پژوهش نشان دادن مسئله بازدارندگي نيابتي آمريكا در غرب آسيا در قالب حمايت از عربستان سعودي است.