بررسي پتانسيل كارآفريني گردشگري فرهنگي در جامعه عشاير قشقايي ايران

كوچ‌نشيني كهن‌ترين شيوه زيست بشر است كه پابرجا بودن آن تا عصر حاضر از بزرگ‌ترين جاذبه‌هاي اين شيوه معيشت است. ديدني‌هاي زندگي كوچ‌نشيني مي‌تواند جذابيت‌هاي بسياري براي گردشگران داخلي و خارجي داشته باشد و به صنعت گردشگري كشور كمك كند. اما امروزه تغيير نگرش در زندگي كوچ‌نشيني و عشايري، نبود فرصت‌هاي اقتصادي، مشكلات فرهنگي و زيست‌محيطي، شكست پيوندهاي اجتماعي و مشكلات اين نوع زندگي از يك ‌طرف و رشد و توسعه كشور از سوي ديگر هر روز عرصه را بر كوچ‌نشينان تنگ‌تر و آنان را براي ادامه اين شيوه زيستي دل‌زده مي‌كند. پژوهش حاضر با هدف بررسي پتانسيل‌هاي كارآفريني گردشگري قومي انجام ‌شده است تا با شناسايي اين پتانسيل‌ها، زمينه‌اي براي بهره‌گيري از آن‌ها در كارآفريني و اشتغال‌زايي، درآمدزايي و درنهايت فرصتي براي احياي آداب‌ورسوم و بهبود وضعيت معيشت مردم عشاير قشقايي از طريق گردشگري قومي فراهم شود. اين پژوهش به روش كيفي و با استفاده از ابزارهاي مصاحبه و مشاهده انجام ‌شده است. مصاحبه با يازده نفر از كارآفرينان گردشگري عشايري به روش گلوله‌برفي انجام پذيرفت. مشاهده نيز از دو تيره عشايري گردشگرپذير به‌صورت مشاركتي به‌عمل آمد. درنهايت نتايج تحليل‌ها نشان داد كه تمام اجزاي زندگي عشايري پتانسيلي براي كارآفريني گردشگري است. بر‌اساس نتايج مصاحبه‌ها، گردشگري عشايري موجب اشتغال‌زايي، احياي پوشاك، مهارت‌هاي توليد سنتي و صنايع‌دستي مي‌شود. اما مشاهدات نشان داد كه گردشگري عشايري، برخلاف انتظار، موجب اشتغال‌زايي و كسب درآمد نشده و بر احياي پوشاك، صنايع‌دستي و توليدات بومي تأثير چنداني نداشته است.