تحليل عوامل مؤثر بر توسعه و تكامل مقصدهاي گردشگري

در دهه‏هاي اخير، پيش‏بيني و تشريح سير تحول و تكامل توسعه مقصدهاي گردشگري موضوعي چالش‏برانگيز براي پژوهشگران حوزه گردشگري بوده‏ است. اهميت اين موضوع در آن است كه پيش‏بيني و تشريح اين فرايند، عملاً هدايت توسعه به‌سوي روندي مطلوب و نظام‏مند را ممكن مي‏سازد. شناسايي عوامل تأثيرگذار بر توسعه مقصدها و تعيين و تبيين نحوه تعامل آن‏ها با يكديگر، نقش مهمي در ادراك مناسب از فرايند توسعه مقصدهاي گردشگري و پيش‏بيني مراحل توسعه و تكامل آن‏ها خواهد داشت؛ كه در پژوهش‏هاي پيشين، كمتر به آن پرداخته‏ شده ‏است. بنابراين هدف از پژوهش حاضر، شناسايي عوامل و عناصر تأثيرگذار بر توسعه و تكامل مقصدهاي گردشگري و بررسي ارتباط بين آن‌هاست. اين پژوهش، برمبناي مخاطب پژوهش، بنيادين (نظري) و برمبناي هدف، توصيفي ـ تحليلي است. جامعه آماري اين پژوهش شامل اساتيد دانشگاهي و پژوهشگران رشته گردشگري بوده‌اند. روش گردآوري داده‏ها، آرشيوي و پيمايشي (مصاحبه) بوده ‏‏است. براي نظرسنجي از خبرگان، مصاحبه پيمايشي در قالب ابزار پرسش‌نامه ديمتل و براي تجزيه و تحليل داده‏ها، درزمينه بررسي ارتباط و وابستگي بين عوامل مؤثر بر توسعه و تكامل مقصدهاي گردشگري، تكنيك ديمتل خاكستري به‌كار رفته ‌است. نتايج پژوهش نشان داد كه پنج عاملِ نوع و فعاليت گردشگران، ظرفيت تحمل و محدوديت‌هاي رشد، تعداد گردشگران/ ساكنان، رقابت و توسعه تسهيلات و خدمات به‌ترتيب بيشترين ميزان اهميت را در فرايند توسعه و تكامل مقصدهاي گردشگري دارند. همچنين عامل سياست‌ها و پشتيباني دولت، بيشترين تأثير را بر ساير عوامل دارد و عوامل رقابت و توسعه زيرساخت‌ها و فنّاوري‌هاي نوين، بيشترين تأثير را از ساير عوامل مي‌پذيرند.