تحليل نقش عوامل رانشي و كششي در توسعه گردشگري مذهبي در شهر مقدس قم

انگيزش اصلي‌ترين مفهوم در شناخت رفتار مصرف‌كننده و انتخاب مقصد گردشگري معرفي مي‌شود. در حقيقت با شناخت نظام رفتاري و تقاضاي گردشگري كه برگرفته از عوامل انگيزشي سفر و يا همان عوامل رانشي و كششي است، مي‌توان نظام فضايي گردشگري را منطبق بر تقاضاي موجود برنامه‌ريزي نمود. هدف از پژوهش حاضر، بررسي تاثير عوامل انگيزشي رانشي و كششي و اولويت بندي آن‌ها در توسعه گردشگري شهر مقدس قم مي‌باشد. اين پژوهش به لحاظ هدف كاربردي و از نظر روش توصيفي از شاخه‌ي ميداني مي‌باشد. جامعه آماري پژوهش گردشگران سفر كرده به شهر قم در محدوده زماني بهار و تابستان 95 بوده است؛ با توجه به نامحدود بودن جامعه، نمونه آماري 384 نفر مشخص شد. داده ها و اطلاعات به دو صورت كتابخانه اي و ميداني گردآوري شده است. همچنين جهت تجزيه و تحليل داده ها از آزمون Tتك نمونه اي، آزمون فريدمن و تحليل عاملي اكتشافي استفاده شده است. نتايج پژوهش حاكي از آن بود كه بعد رانشي تاثير بيشتري نسبت به بعد كششي در توسعه صنعت گردشگري شهر قم دارد. همچنين يافته‌هاي تحليل عاملي اكتشافي مولفه جديدي به نام «ايمان‌جو ـ خودشكوفايي» را براي بعد رانشي و مولفه «جاذبه‌هاي مذهبي ـ فرهنگي» را براي بعد كششي معرفي كرده است. نهايتاً مشخص شد مولفه‌هاي «ايمان‌جو ـ خودشكوفايي»، «بودن با خانواده» و «گريز و استراحت» در بعد رانشي و «دسترسي» و «جاذبه‌هاي مذهبي ـ فرهنگي» در بعد كششي، در اولويت نيازهاي انگيزشي گردشگران قرار دارند.