طبيعت‌گرايي چوبك در چراغ آخر (بررسي داستان‌هاي كوتاه «اسب چوبي» و «آتما، سگ من» از ديدگاه مكتب ناتوراليسم)

صادق چوبك از نويسندگان نسل اول پس از انقلاب مشروطه به عنوان شاخص‌ترين نويسندۀ ايراني در ارائۀ آثاري در مكتب ناتوراليسم و پرچمدار اين مكتب توانسته جايگاهي ويژه‌ براي خود در ادبيات ايران بدست آورد. نگاه بدبينانه و سياه به حوادث و رخدادهاي جامعۀ ايران برگرفته از مؤلفه‌هايي همچون: جبر محيط، اقتصاد و وراثت از عناصر اصلي و ساختار نوشته‌هاي چوبك در آفرينش آثارش بوده‌است؛ در اين مقاله سعي گرديده با ديدگاهي اختصاصي، تأثيري را كه چوبك از مكتب ناتوراليسم پذيرفته، برجسته كرده و ردِّ پاي اين مكتب در دو داستان شاخص وي در مجموعۀ چراغ آخر به نام‌هاي «اسب چوبي» و «آتما، سگ من» به بوتۀ تحليل گذاشته شود. در اين راه ابتدا رابطۀ مكتب ناتوراليسم با مشخصات آثار چوبك مورد بررسي قرار گرفته، سپس اصول و مشخصات خاص آثار ناتوراليستي در اثر مورد بحث از چوبك مورد تحليل و كنكاش قرار گرفته است و سعي نموده‌ايم تا پاسخگوي اين درگيري ذهني باشيم كه آيا معيارها و اصولي كه سنگ بنا و پايه‌هاي مكتبي آن توسط اميل زولا ـ به عنوان سردمدار مكتب ناتوراليسم ـ پايه‌ريزي شده، تا چه حد در اين داستان نمود داشته و آيا چوبك در اين مقوله موفق به خلق اثري طبيعت‌گرايانه گرديده‌است؟ اين پژوهش به شيوۀ توصيفي و تحليلي بر آن است تا ميزان تأثيرپذيري چوبك از مكتب ناتوراليسم را دراين دو اثر به منصۀ ظهور برساند.