عنوان مقاله :
الگوي استخراج نظاممند منابع و ابزارهاي معرفت از قرآن كريم
پديد آورندگان :
مولائي ، علي پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامي , گلشني ، مهدي دانشگاه صنعتي شريف - گروه فلسفۀ علم
كليدواژه :
قرآن , منابع معرفت , ابزارهاي معرفت , الگوي استخراج , آيه , ذكري , عبرت , بلاغ
چكيده فارسي :
مسئله منابع و ابزارهاي معرفت و تفكيك صحيح آنها از همديگر، همواره مورد بحث عالمان معرفتشناسي بوده است. به دليل جايگاه والاي قرآن نزد انديشمندان مسلمان در تبيين انديشۀ اسلامي، توجه به آموزههاي آن در اين مسئله و بهدستآوردن منابع و ابزاهاي معرفت قرآني، همچون ديگرمسائل معرفتي براي معرفتشناسان اسلامي، اهميت ويژهاي خواهد داشت. علاوه بر استفادههايي كه با روشهاي معمول در قرآنپژوهي موضوعي، در حل اين مسئله از ساحت قرآن كريم صورت گرفته است، ميتوان با رويكردي جديد، به نتايج كاملتري در شناسايي و تفكيك منابع و ابزارهاي معرفت قرآني دست يافت. در اين كتاب آسماني، استعمال واژههاي داراي بار معرفتي در قالبي خاص، الگويي را براي استخراج نظاممند منابع و ابزارهاي معرفتي كه در خدمت هدف هدايتگري قرآن قرار ميگيرند، در اختيار ما قرار ميدهد. در اين تحقيق ابتدا وحدت ساختاري برخي عبارات قرآن در بهكارگيري واژگاني كه از لحاظ معرفتشناسي در قاموس اصطلاحات قرآني حائز اهميتاند، نشان داده ميشود و بر اساس اركان اين ساختار، الگويي براي شناسايي و استخراج منابع و ابزارهاي معرفت قرآني، معرفي ميشود، سپس معناي لغوي و اصطلاحي واژگان معرفتي بهكاررفته در اين الگو مورد بررسي قرار ميگيرد. در ادامه با دنبالكردن اين الگو در تمامي آيات، منابع و ابزارهاي معرفت قرآني استخراج شده، به صورت دستهبنديشده ارائه ميگردد.