نقادي انتقادهاي شيخ احمد احسائي به قوه خيال و مباني آن در حكمت متعاليه

قوه خيال و ادراكات آن از مهم‎ترين مسائل حكمت متعاليه مي‎باشد كه ملاصدرا بحث‎هاي زيادي را به آنها اختصاص داده است. برخي از نظريات او در اين زمينه مانند فاعل‎بودن نفس در ادراكات حسي و خيالي و تجرد قوه خيال، بي‌سابقه بوده و اولين‏بار توسط صدرالمتألهين ارائه گشته است. شيخ احمد احسائي اشكالات و انتقادهاي بسياري را به دلايل و مباني ملاصدرا در اين زمينه وارد مي‌داند و آنها را به چالش مي‌كشد. اين انتقادها درباره تجرد قوه خيال، فاعليت آن نسبت به صورت‌هاي خيالي، ناسازگاري دروني ديدگاه ملاصدرا در اين زمينه و شدت‏يافتن ادراكات خيالي به هنگام مرگ و در آخرت است. در پژوهش حاضر اثبات گرديده كه اين‎گونه انتقادها ناشي از عدم توجه كافي به مباني صدرايي در اين زمينه از جمله وحدت تشكيكي وجود، حركت جوهري و اتحاد عالم و معلوم بوده و احسائي در انتقادهاي خود گرفتار مغالطه شده است.