برآورد نياز آبي گياه ريحان براي مديريت آب در مزرعه

برآورد نياز آبي واقعي گياه در برنامه‌ريزي آبياري و در نتيجه براي مديريت اثربخش آب در مزرعه بسيار حائز اهميت است. هدف از انجام اين پژوهش، مقايسه روش‌هاي مرسوم برآورد نياز آبي و برآورد نياز آبي واقعي گياه ريحان در مزرعه تحقيقاتي پژوهشي دوشان تپه تهران بود. بدين منظور آزمايشي در سه مزرعه يك هكتاري به‌صورت مجزا با سه روش متفاوت برآورد نياز آبي شامل روش تشتك تبخير استاندارد كلاس A، روش رطوبت سنج تتاپروب و روش ميكرولايسيمتر وزني زهكش‌دار پيشنهادي در چهار تيمار آبياري شامل آبياري كامل (FI)، كم آبياري درحد 80 (DI80%)، 60 (DI60%) و 40 (DI40%) درصد نياز آبي گياه در دو سال متوالي 1395 و 1396 انجام شد. بر اساس نتايج، بيشترين مقدار تبخير و تعرق ريحان به ميزان 11.2 ميليمتر در روز 53‌ام كاشت در تاريخ هفتم مردادماه اندازه‌گيري شد. همچنين ضريب گياهي ريحان در مراحل اوليه، توسعه، مياني و انتهايي رشد به ترتيب برابر 0.63، 1.08، 1.12 و 0.97 و بيشترين مقدار ضريب گياهي ريحان در بيست و پنجم تيرماه و برابر 1.26 بدست آمد. بيش‌ترين عملكرد ماده تر در روش برآورد نياز آبي مستقيم با مقدار 5998 و 5966 كيلوگرم در هكتار به‌ترتيب در سال‌هاي 1395 و 1396 در تيمار آبياري كامل به‌دست آمد. همچنين، روش ميكرولايسيمتر وزني زهكش‌دار پيشنهادي  نسبت به روش تشتك و روش مكش خاك به‌ترتيب10% و 8 درصد صرفه‌جويي در مصرف آب داشت و عملكرد محصول هم به‌ترتيب 10% و پنج درصد نسبت به اين دو روش بهبود يافت. نيز، با اين روش حداكثر بازده ريالي به ازاي هر مترمكعب آب مصرفي 4186 ريال بدست آمد.