كارآمدي درمان مبتني بر پذيرش و تعهدبر اضطراب و افسردگي زنان باردار به وسيله لقاح خارج از رحمي

درمان مبتني بر پذيرش و تعهد، يكي از درمان‌هاي نسل سوم است كه در آن تلاش مي‌شود به‌جاي تغيير شناخت‏ها، ارتباط روان‏شناختي فرد با افكار و احساساتش افزايش يابد. هدف پژوهش حاضر تعيين كارآمدي درمان مبتني بر پذيرش و تعهد بر اضطراب و افسردگي در زنان بارداري است كه نازايي داشته و به‌وسيله درمان لقاح خارج رحمي باردار شده‏اند. در اين پژوهش از طرح شبه آزمايشي از نوع پيش‌آزمون پس‌آزمون، پيگيري با گروه كنترل استفاده شد. نمونه پژوهش به شيوه در دسترس از ميان افراد داراي نازايي اوليه يا ثانويه كه با لقاح خارج رحمي باردار شده و در دامنه سن بارداري ۱۴ تا ۲۲ هفته بودند انتخاب شدند. ۳۵ نفر خانم باردار با ويژگي‏هاي يادشده به‌صورت تصادفي در دو گروه آزمايش (۱۷ نفر) و شاهد (۱۸ نفر) جايگزين شدند. ابزار پژوهششامل مصاحبه ساختاريافتهSCID براي تشخيص اضطراب و افسردگي، سياهه افسردگي بك و سياهه اضطراب بك بود كه به‌صورت پيش‌آزمون، پس‌آزمون و پيگيري يك‌ماهه پس از اتمام درمان انجام شد. گروه آزمايش در ۸ جلسه ۹۰ دقيقه‌اي درمان مبتني بر پذيرش و تعهد شركت كردند ولي گروه كنترل هيچ‌گونه آموزشي دريافت نكردند. براي بررسي فرضيه‌ها از آزمون تحليل واريانس مختلط بين – درون آزمودني‏ها (SPANOVA) استفاده شد. نتايج آزمون تحليل واريانس مختلط نشان از وجود تفاوت معنادار اثر بين گروهي اضطراب و افسردگي در سطح معناداري كمتر از0/05 بود؛  لذا با اطمينان ۹۵ درصد مي‌توان نتيجه گرفت كه اثربخشي مداخله مبتني بر پذيرش و تعهد در كاهش اضطراب و افسردگي مؤثر بود. مداخله مبتني بر پذيرش و تعهد به‌واسطه افزايش انعطاف‌پذيري روان‏شناختي باعث كاهش معني‌دار افسردگي و اضطراب زنان باردار تحت درمان لقاح خارج رحمي در گروه آزمايش در مرحله پس‌آزمون و نيز دوره پي گيري يك‌ماهه شد. به نظرمي رسد درمان مبتني بر پذيرش و تعهد به‌عنوان درماني مكمل، در كنار درمان‌هاي طبي ناباروري در بهبود روند بارداري و سلامت مادر و جنين مي‌تواند نقشي بسزا داشته باشد.