شبيه‌سازي پياز رطوبتي در سامانه آبياري قطره‌اي زيرسطحي با مدل رگرسيون غيرخطي

الگوي پياز رطوبتي به عنوان يك فاكتور مهم در طراحي و مديريت سامانه هاي آبياري قطره اي سطحي و زيرسطحي مورد توجه است. آگاهي از ابعاد پياز رطوبتي در انتخاب فاصله دقيق بين قطره چكان ها و فاصله مناسب بين لاترالها ضروري است. در اين پژوهش،آزمايش ها در يك مدل فيزيكي پلكسي گلاس شفاف با ابعاد 3×1.22×0.5متر به انجام رسيد. از سه نوع بافت (رسيشني، لوم‌‌ - رسي‌ - شني و شني - ‌لومي) به طور مجزا استفاده شد. در اين رابطه، قطره چكان ها در سه عمق (15، 30 و 45 سانتي متري از سطح خاك) نصب شد وهمچنين قطره چكان هايي با آبدهي 2.4، 4 و 6 ليتر بر ساعت انتخاب و زمان آبياري، شش ساعت اعمال شد. با استفاده از داده هاي به دست آمده از بررسي هاي آزمايشگاهي و با استفاده از روش رگرسيون غيرخطي، يك مدل تجربي به منظور برآورد توزيع افقي جبهه رطوبتي در زمان هاي مختلف ارائه شد. در اين مدل تجربي، با در نظر گرفتن پارامترهاي دبي قطره چكان، هدايت هيدروليكي اشباع خاك، زمان آبياري،جرم ويژه ظاهري خاك، عمق نصب قطره چكان، رطوبت حجمي اوليه، درصد شن، سيلت و رس، شعاع خيس شدگيدر بالا و پايين محور قطره چكان برآورد شد. همچنين، با در نظر گرفتن مدل پيشنهادي يادشده، شعاع خيس شده پياز رطوبتي در اعماق مختلف تعيين شد (بهينه سازي ضرايب معادلات) و متناسب با آن شكل كامل پياز رطوبتي برآورد شد. بهترين كارايي مدل مربوط به عمق صفر (روي محور قرارگيري قطره چكان) است كه مقادير RMSE، MAEو  به ترتيب 2.15، 1.7سانتي متر و 14.85% و مقدار R2برابر 0.92 بدست آمد و كمترين كارايي مدل مربوط به عمق 20 سانتي متري از محل قطره چكان بوده كه مقادير RMSE، MAEو  براي آن ها به ترتيب مقادير 3.93 و 3.26 سانتي متر و 37.55% و مقدار R2 (در سطح پنج درصد معني دار) نيز 0.75 محاسبه شد. نتايج اين پژوهش نشان داد مدل پيشنهادي، شكل كامل الگوي خيس شدگي را با دقت معقولي برآورد كرده است. لحاظ اين مدل در طراحي سامانه هاي آبياري قطره اي زير سطحي مي تواند باعث بهبود عملكرد آن ها شود.