عنوان مقاله :
توزيع رطوبت و شوري در خاك تحت آبياري قطرهاي زيرسطحي نيشكر
پديد آورندگان :
كرمان نژاد ، جليل دانشگاه لرستان , قنبري عديوي ، الهام دانشگاه شهركرد - گروه مهندسي آب
كليدواژه :
بافت خاك , پياز رطوبتي , لوله آبده
چكيده فارسي :
يكي از مهم ترين عوامل طراحي و استفاده از اين روش آبياري قطره اي زيرسطحي، تعيين پياز رطوبتي تحت تاثير بافت خاك و مشخصات قطره چكان ها مي باشد. به منظور بررسي توزيع رطوبت و شوري خاك و تعيين بهترين عمق نصب لوله آبده و فاصله قطره چكان هاي آن، خاكي با بافت سنگين (رسي سيلتي)، در مزرعه نيشكر تحت آبياري قطره اي زيرسطحي با يك رديف لوله قطرهچكان دار موردبررسي قرار گرفت. در اين آزمايش از لوله هاي قطره چكان دار با دبي ۲/۱ ليتر در ساعت استفاده شد. تيمارهاي آزمايشي شامل سه عمق نصب لوله آبده (۱۵، ۲۰، ۳۰ سانتيمتر) و دو فاصله قطرهچكان ها (۵۰ و ۶۰ سانتيمتر) در سه تكرار انجامشد. بيشترين توسعه عرضي و عمقي رطوبت به ترتيب برابر 60 (هر سمت لوله آبده) و 90 سانتيمتر در تيمار عمق نصب لوله 20 سانتي متري مشاهده شد. نتايج نشان داد، شوري خاك در لايه 300 سانتيمتري در طول دوره اندازه گيري (يك سال) روندي افزايشي و در عمق هاي 6030 و 9060 در اين دوره روندي كاهشي داشته همچنين به ازاي يك دوره مشخص با افزايش فاصله افقي از لوله آبده مقادير شوري خاك افزايش داشته است. بيش ترين ميزان شوري در تيمار مربوط به فاصله 50 سانتي متر بين قطره چكان ها روي لوله آبده و در نقطه اي با فاصله افقي 60 سانتي متر از لوله آبده در لايه با عمق 15 سانتي متري از سطح، معادل 13 دسيزيمينس بر متر بدست آمد. هم چنين به منظور تخمين رطوبت، روابطي بين فاصله از لوله و مقدار رطوبت خاك در دو جهت افقي و قائم ارائه گرديد. نتايج اين تحقيق نشان داد كه اين روابط در جهت افقي و قائم عمكرد قابل قبولي دارند. درنهايت بهترين عمق نصب لوله آبده و فاصله قطرهچكان هاي آن با توجه به گسترش پياز رطوبتي و توسعه شوري در خاك به ترتيب معادل 20 و 50 سانتيمتر بهدستآمد.
عنوان نشريه :
علمي پژوهشي پژوهش آب در كشاورزي