مديريت سود فرصت طلبانه و كارآ و رابطه آن با محدوديت‌هاي مالي: آزمون فرضيه بدهي تئوري‌هاي اثباتي حسابداري

علي‌رغم وجود مباني نظري قوي پيرامون مديريت سود، چگونگي تأثير استفاده از اقلام تعهدي اختياري بر تصميمات مالي شركت‌ها به‌درستي تبيين نشده است. شركت‌هايي كه با محدوديت مالي مواجه هستند مي‌توانند با استفاده از اقلام تعهدي اختياري با علامت‌دهي مثبت به بازار الزامات قراردادهاي بدهي را تا اندازه‌اي تعديل كنند و هزينه بدهي خود را كاهش دهند. هدف اين پژوهش بررسي رابطه بين مديريت سود فرصت‌طلبانه و كارا با محدوديت‌هاي مالي است. براي دستيابي به هدف پژوهش، 94 شركت از شركت‌هاي پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طي سال‌هاي 1380 تا 1395 براي نمونه آماري انتخاب شدند. همچنين براي اندازه‌گيري متغير مديريت سود و انواع آن از رگرسيون غلتان و داده‌هاي سري زماني استفاده شد. براي آزمون فرضيه اول از رگرسيون چند متغيره با استفاده از داده‌هاي تركيبي و براي آزمون فرضيات دوم و سوم از رگرسيون چند متغيره با استفاده از داده‌هاي مقطعي استفاده گرديد. نتايج حاكي از آن است كه بين محدوديت مالي و مديريت سود رابطه مثبت و معني‌داري وجود دارد. همچنين با تفكيك مديريت سود به دو نوع مديريت سود كارا و فرصت‌طلبانه، مشخص گرديد كه محدوديت مالي با مديريت سود كارا رابطه معني‌داري ندارد ولي با مديريت سود فرصت‌طلبانه رابطه مثبت و معني‌داري دارد؛ بنابراين در بازار سرمايه ايران‌، مديران حتي هنگام مواجه شدن با محدوديت مالي هم مديريت سود را به‌صورت فرصت‌طلبانه و در راستاي منافع شخصي خود انجام مي‌دهند.