بررسي و تحليل متغيرهاي حق به سلامت شهري (مطالعۀ موردي: شهر بجنورد)

حق به سلامت يكي از اساسي‌ترين و مهم‌ترين حقوق شهروندان در شهر است كه بسياري از گزارش‌ها، منشورها، قوانين، رويكردها و نظريه‌هاي جهاني بر آن تأكيد دارند. در حق به سلامت شهري تأكيد مي‌شود هركس با هر ويژگي، نگرش و پايگاه اقتصادياجتماعي و در هر مكاني از شهر كه زندگي مي‌كند، حق به سلامت كامل جسمي، رواني و اجتماعي و همچنين حق به عوامل تعيين‌كننده‌ سلامت شهري اعم از امنيت و ايمني، تغذيه مناسب، درآمد مناسب، شغل مناسب، مسكن مناسب، آب آشاميدني سالم، پارك و فضاي سبز، هواي پاك، پياده‌روهاي قابل پياده‌روي، حمل‌ونقل عمومي، سازمان‌هاي پاسخگو، قوانين سلامت‌محور، فرهنگ سالم و... دارد. با توجه به اهميت اين موضوع، در پژوهش حاضر متغيرهاي حق به سلامت شهري، شناسايي و تجزيه و تحليل شدند. پژوهش حاضر نيمه بنياديكاربردي و توصيفيتحليلي است كه گردآوري و تجزيه ‌و تحليل داده‌ها و اطلاعات آن به‌صورت كيفيكمي صورت گرفت. گردآوري داده‌ها و اطلاعات به‌كمك روش‌هاي كتابخانه‌اي و پيمايشي (مصاحبه) و تجزيه و تحليل داده‌ها و اطلاعات با استفاده از نرم‌افزار ميك‌مك فازي انجام شد. براساس نتايج، 57 متغير حق به سلامت شهري شناسايي شدند. اين متغيرها در مرحله انتخاب نهايي كه به روش مصاحبه دلفي انجام شد به 31 متغير كاهش يافتند. براساس نتايج تجزيه ‌و تحليل اثرات كه با نرم‌افزار ميك‌مك فازي انجام شد، متغيرهاي درآمد مناسب، آموزش و اطلاعات، عدالت اجتماعي، سلامت اجتماعي، قوانين و سياست‌ها، فرهنگ سالم، محيط فيزيكي سالم، سلامت روان، همكاري بين‌بخشي و شرايط كاري مناسب به‌ترتيب تأثيرگذارترين متغيرها به‌شمار مي‌آيند. همچنين متغيرهاي سلامت اجتماعي، مشاركت در سلامت، عدالت اجتماعي، سلامت روان، سرمايه اجتماعي، امنيت و ايمني، سلامت جسم، فرهنگ سالم و محيط فيزيكي سالم، به‌ترتيب تأثيرپذيرترين متغيرهاي حق به سلامت شهري محسوب مي‌شوند. براساس نتايج پژوهش، توجه اساسي به متغيرهاي تأثيرگذار نقش بسزايي در تحقق و پايداري حق به سلامت شهري دارد.