شناسايي عوامل كليدي مؤثر بر وضعيت آينده برنامه‌ريزي مسكن اقشار كم‌درآمد كلان‌شهر تبريز با رويكرد آينده‌پژوهي

در بيشتر موارد پرداختن به آينده با اتكا به پيش‌بيني و تحليل روندها، مشكلات بي‌شماري در اجراي برنامه‌ها به وجود آورده است. اين مشكلات در برخي موارد ناشي از بي‌توجهي به تأثيرگذاري نيروهاي پيشران و عوامل كليدي مؤثر بر تسهيل حل مشكلات و چالش‌هاي آتي است. با توجه به اهميت خاص تأمين مسكن براي اقشار آسيب‌پذير جامعه شهري و لزوم برنامه‌ريزي نوين در جهت شناخت و مديريت چالش‌هاي آينده، آينده‌پژوهي در اين عرصه به يك ضرورت انكارناپذير تبديل شده است. در اين راستا پژوهش حاضر با بهره‌گيري از رويكرد نوين آينده‌پژوهي و اصول پارادايم هنجاري به بحث و بررسي در ارتباط با عوامل تأثيرگذار بر وضعيت آينده برنامه‌ريزي مسكن اقشار كم‌درآمد كلان‌شهر تبريز مي‌پردازد. هدف اين پژوهش، شناسايي عوامل كليدي مؤثر بر وضعيت آينده برنامه‌ريزي مسكن اقشار كم‌درآمد كلان‌شهر تبريز مي‌باشد. بدين منظور براي شناسايي عوامل مؤثر بر وضعيت آينده سيستم از روش دلفي استفاده شد؛ كه در نتيجه آن 59 عامل اوليه مؤثر بر وضعيت آينده سيستم شناسايي شدند. در ادامه براي استخراج عوامل كليدي تأثيرگذار بر روند آينده سيستم، روش تحليل تأثيرات متقاطع به وسيله نرم‌افزار MICMAC به كار گرفته شد. نتايج تحقيق حاكي از آن است كه سيستم مورد مطالعه، سيستمي ناپايدار بوده و در صفحه پراكنش متغيرها، پنج دسته از عوامل (عوامل تأثيرگذار، دووجهي، مستقل، تأثيرپذير و تنظيمي) قابل شناسايي هستند. در نهايت نرم افزار MICMAC از مجموع 59 عامل اوليه، 13 عامل را به عنوان عوامل كليدي مورد شناسايي قرار داد. اين عوامل به عنوان بازيگران اصلي، نقش كليدي در بهبود وضعيت آينده برنامه ريزي مسكن اقشار كم درآمد كلان شهر تبريز ايفا مي كنند.