ماليات سبز دربخش هاي انرژي و كالاي نهايي در ايران: رويكرد نظريه بازي‌ها

استفاده از ماليات هاي زيست محيطي ابزاري براي تخصيص بهينه منابع در راستاي افزايش رفاه اجتماعي است. هدف اين مطالعه طراحي الگوي مناسب و محاسبه مقدار بهينه ماليات هاي سبز غير مستقيم براي اقتصاد ايران با استفاده از نظريه بازي ها مي باشد. در اين راستا، بعد از ساخت الگو، ابتدا توابع توليد انرژي هاي فسيلي، انرژي هاي تجديدپذير به عنوان كالاي واسطه اي و تابع توليد كالاي نهايي برآورد شده است.  سپس يك بازي پويا براي سه بازيگر شامل دولت، بنگاه هاي واسطه اي توليد انرژي و بنگاه توليد كالاي نهايي طراحي گرديده است. در مرحله اوّل دولت با هدف حداكثرسازي رفاه به تعيين نرخ ماليات مي پردازد و در مرحله دوم، بنگاه ها با اخذ اين نرخ، با انتخاب عوامل توليد، سود خود را حداكثر مي نمايند. پس از حل اين بازي ديناميكي با روش استقراء بازگشتي، الگو براي اقتصاد ايران كاليبره شده است. بر اساس نتايج بدست آمده نرخ بهينه ماليات سبز در سال 1394حدود 9 درصد توليد كالاهاي نهايي برآورد مي گردد. به عبارت ديگر براي جبران خسارت هاي زيست محيطي ناشي از مصرف سوخت هاي فسيلي لازم است كه به اين ميزان از توليد ناخالص ملي (GNP) ايران ماليات اخذ گردد. همچنين نرخ ماليات سبز بر توليد انرژي فسيلي 18 درصد قيمت سوخت محاسبه شده است. اين امر نشان دهنده لزوم توجه ويژه سياستگذار و برنامه ريزان  به اخذ ماليات سبز براي دستيابي به توسعه  پايدار مي باشد.